[Το Βήμα] Και στο βάθος ... αύξηση εισιτηρίων στις αστικές συγκοινωνίες

[Nikolas A.]

  Αθήνα
Ενώπιον θεαματικής αύξησης των κομίστρων στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας ενδέχεται να βρεθεί το επιβατικό κοινό εάν το Δημόσιο δεν καλύψει μία μεγάλη οικονομική «τρύπα» που έχει δημιουργηθεί στις εταιρείες του ΟΑΣΑ και εκτιμάται ότι θα κλιμακωθεί ακόμη περισσότερο κατά τη διάρκεια του 2015.

Η κατάσταση στους συγκοινωνιακούς φορείς είναι δραματική, όπως σημειώνουν στελέχη των εταιρειών, τα οποία παραδέχονται ότι η «τρύπα» των εταιρειών του ΟΑΣΑ ενδέχεται να φτάσει ως το τέλος του έτους και τα 100 εκατ. ευρώ.

Ήδη η ΟΣΥ (λεωφορεία - τρόλεϊ) τουλάχιστον μέχρι πριν από λίγα 24ωρα αδυνατούσε να βρει χρήματα για να πληρώσει τη μισθοδοσία των υπαλλήλων της και την προμήθεια πετρελαίων για τα λεωφορεία. Κατά πληροφορίες, η εταιρεία αναζητεί εσπευσμένα περί τα 21 εκατ. ευρώ μόνο για να βγει ο Ιούλιος. Μάλιστα, κατά ασφαλείς πληροφορίες ο ΟΑΣΑ έχει «στραγγίξει» τα αποθεματικά του για να υποστηρίξει την ΟΣΥ και έχει ζητήσει κατεπείγουσα βοήθεια από το πρώην υπουργείο Υποδομών.

Ειδικότερα, η ΟΣΥ είχε το 2014 ζημιές ύψους 40 εκατ. ευρώ, μετά την επιδότηση των 100 εκατ. ευρώ την οποία εισέπραξε, καθ' ολοκληρίαν, καθώς η ΣΤΑΣΥ (μετρό, τραμ, ηλεκτρικός) δεν λαμβάνει πλέον κρατική επιδότηση. Ωστόσο η κρατική επιχορήγηση μειώνεται το 2015 κατά 15 εκατ. ευρώ, στα 85 εκατ. ευρώ, κάτι που δυσχεραίνει την κατάσταση.

Παράλληλα, η μείωση του κομίστρου, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ρίξει τα έσοδα του συστήματος των αστικών συγκοινωνιών κατά περίπου 20%, το οποίο εκτιμάται ότι θα κλείσει με περίπου 40 εκατ. ευρώ λιγότερα έσοδα από πωλήσεις κομίστρου.

«Κερασάκι» σε αυτές τις εξελίξεις είναι ο Ιούλιος του 2015, καθώς το κλείσιμο των τραπεζών, που οδήγησε και στη λήψη του μέτρου της δωρεάν μετακίνησης των πολιτών, οδήγησε σε κατάρρευση των πωλήσεων των συγκοινωνιακών φορέων.

Και αυτό διότι ενώ τον Ιούλιο του 2014 το σύστημα είχε εισπράξεις άνω των 20 εκατ. ευρώ, φέτος έχει έσοδα μόλις 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι δεν θα καταφέρει να ξεπεράσει τα 6 εκατ. ευρώ, αφού περί τα 10 εκατ. ευρώ περίπου είναι τα ετήσια έσοδα από κάρτες. Και φυσικά, τον Ιούλιο ελάχιστοι πολίτες αγόρασαν κάρτες απεριορίστων διαδρομών.

Η άλλη δυσάρεστη εξέλιξη έρχεται από την οικονομική κρίση, καθώς το 2015 προχωρά με ύφεση, που συνεπάγεται λιγότερη κινητικότητα για τους πολίτες και επομένως χαμηλότερες εισπράξεις για τις συγκοινωνίες.

Αποκορύφωμα της κατάστασης είναι ότι το 2015 τα υπουργεία που επιδοτούν το κοινωνικό εισιτήριο για ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού (περί τα 16 εκατ. ευρώ κατ' έτος) και τους ένστολους δεν έχουν αποδώσει παρά ελάχιστα χρήματα στον ΟΑΣΑ, κάτι που έχει αποτέλεσμα τη διεύρυνση της «τρύπας».

Μάλιστα, όσο δεν κλείνει το θέμα της κάλυψης του κόστους για τη δωρεάν μετακίνηση των ανέργων από τον ΟΑΕΔ, «κανείς άνεργος δεν θα πληρώνει, αλλά και κανείς ελεγκτής δεν θα κόβει πρόστιμο» τονίζουν πηγές των συγκοινωνιακών φορέων.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών το 2015 είναι «μέσα» 18 εκατ. ευρώ εξαιτίας της μη απόδοσης της επιδότησης των υπουργείων (περί τα 7,5 εκατ. ευρώ), της μείωσης του κομίστρου και των έκτακτων μέτρων του Ιουλίου, όπως αναφέρεται σε κατεπείγουσα έκκληση των συγκοινωνιακών φορέων προς το υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας.

Όπως αναφέρουν στελέχη των συγκοινωνιακών φορέων, το Δημόσιο θα πρέπει να καλύψει την «τρύπα» που δημιουργήθηκε αυτό το διάστημα, καθώς πολύ σύντομα θα υπάρξει μείζον πρόβλημα λειτουργίας.

Μάλιστα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου εν όψει της επιστροφής των τεχνικών κλιμακίων της τρόικας στην Αθήνα, τα οποία θεωρείται βέβαιο ότι θα ανοίξουν τον φάκελο των αστικών συγκοινωνιών.

Άλλωστε, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Βήματος», το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε διαφωνήσει με το σχέδιο για μείωση του κομίστρου, και μάλιστα είχε στείλει έγγραφο στον τότε υπουργό Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, λίγο πριν ανακοινώσει τη νέα τιμολογιακή πολιτική σε συνέντευξη Τύπου.

Σημειωτέον ότι ο ΟΑΣΑ, σύμφωνα με έγγραφα που εξασφάλισε «Το Βήμα», είχε δεσμευτεί προς τους δανειστές ότι θα ισοσκέλιζε τη μείωση του κομίστρου μέσα από την αύξηση των εσόδων κατά 20 εκατ. ευρώ και την πτώση των εξόδων κατά 20 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, αυτό δεν κατέστη εφικτό και προκαλεί ανησυχία στο υπουργείο Οικονομίας αν η τρόικα ξαναπιάσει το νήμα της υπόθεσης.

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, που έχουν διαπραγματευτεί με τους δανειστές και γνωρίζουν τον τρόπο σκέψης τους, δεν είναι απίθανο να θα τεθεί επί τάπητος η τρύπα της ΟΣΥ του 2014 (40 εκατ. ευρώ), η μείωση των εσόδων του 2015 (έως 20 εκατ. ευρώ), οι επιδοτήσεις των υπουργείων (16 εκατ. ευρώ) και ο Ιούλιος (απώλεια 15 εκατ. ευρώ).

Θα είναι δηλαδή στη διακριτική ευχέρεια των δανειστών να αξιώσουν τη λήψη ισοδύναμων μέτρων ώς το ύψος των 90 εκατ. ευρώ, τονίζουν και προβλέπουν ότι αναπόφευκτα, εάν δεν καλυφθεί το κενό από το Δημόσιο, θα τεθεί ζήτημα αύξησης των εισιτηρίων - είτε στο ύψος του πρώτου οκταμήνου του 2014 είτε ακόμη και στις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου του 2011, δηλαδή στα 1,70 ευρώ.

Βασικό επιχείρημα των δανειστών είναι ότι με βάση τη διεθνή εμπειρία, η επιδότηση των συγκοινωνιακών ανέρχεται στο 40% του λειτουργικού κόστους, κάτι που αποτέλεσε και «μπούσουλα» στον «νόμο Ρέππα» για τις αστικές συγκοινωνίες, ο οποίος όμως ουδέποτε εφαρμόστηκε σε αυτό το σκέλος.

Αχιλλέας Χεκίμογλου