Τα διαφυγόντα έσοδα που ξεπερνούν το 55% του ετήσιου κύκλου εργασιών καθώς και οι οφειλές του Δημοσίου που πλησιάζουν τα 3 δισ. ευρώ αποτελούν τα δύο σοβαρότερα προβλήματα των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας, οι οποίες σύντομα θα οδηγηθούν σε αναδιάρθρωση προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα εκρηκτικά προβλήματα που δημιούργησε η ασκούμενη πολιτική πολλών ετών.
Μεγάλο μέρος από τα διαφυγόντα έσοδα, τα οποία σύμφωνα με μελέτη που έχει γίνει φτάνουν να αποτελούν το 55% του ετήσιου κύκλου εργασιών του ομίλου ΟΑΣΑ, προέρχεται από την άσκηση κοινωνικής πολιτικής η οποία από το κράτος έχει μεταφερθεί ουσιαστικά στον όμιλο ΟΑΣΑ, όπως παραδέχτηκε πρόσφατα και ο αρμόδιος υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Δημήτρης Ρέππας.
Δίνουν ελευθέρας, αλλά δεν πληρώνουν
Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής έχει ως συνέπεια πολύ μεγάλος αριθμός πολιτών, διαφόρων κατηγοριών, να μετακινείται είτε χωρίς να καταβάλλει καθόλου εισιτήριο είτε με την καταβολή μειωμένου εισιτηρίου, χωρίς όμως οι αντίστοιχοι φορείς να πληρώνουν στον ΟΑΣΑ το κόστος αυτών των μετακινήσεων.
Ενδεικτικά:
- Μετακίνηση με μειωμένο εισιτήριο δικαιούνται ηλικιωμένοι πάνω από 65 ετών, οι νέοι μέχρι 18 ετών και όλοι οι σπουδαστές δημοσίων και ιδιωτικών σχολών, κολεγίων, πανεπιστημίων, ΙΕΚ δημοσίων και ιδιωτικών μέχρι τα 22 έτη τους κ.λπ.
- Δωρεάν μετακίνηση, χωρίς να καταβάλλεται το αντίστοιχο κόστος στον ΟΑΣΑ, έχει καθιερωθεί για τους υπαλλήλους της Δημοτικής Αστυνομίας Αθηνών, τα υψηλόβαθμα στελέχη στο υπουργείο Μεταφορών και το πολιτικό προσωπικό του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
- Το υπουργείο Υγείας χρωστά στον ΟΑΣΑ μέχρι το 2009 ποσό που αγγίζει τα 120 εκατομμύρια.
Τα 3 δισ. πλησιάζει η οφειλή του Δημοσίου
Αξίζει να σημειώσουμε ότι σχεδόν στο σύνολό του το μεγάλο μέρος του χρέους που καταγράφουν σήμερα ο ΟΑΣΑ και οι εταιρίες τις οποίες αυτός εποπτεύει οφείλεται στην πολιτική που έχει ασκηθεί, αφού ουσιαστικά δεν τηρήθηκε η υποχρέωση την οποία είχε αναλάβει το κράτος να καταβάλλει στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας ως επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό τη διαφορά μεταξύ του λειτουργικού κόστους και του καθοριζόμενου από την κυβέρνηση κάθε φορά κομίστρου.
Η οφειλή του Δημοσίου προς τον ΟΑΣΑ ανέρχεται σε 2,95 δισ. ευρώ και αποτελεί το συντριπτικό μέρος του χρέους για το οποίο ο Οργανισμός υποχρεώθηκε μόνον το 2009 να πληρώσει τόκους ύψους 117 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ το σύνολο των τόκων που θα καταβληθεί ως τη λήξη των δανείων ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.
Ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο αντιμετώπισε η κυβέρνηση τις αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας είναι το γεγονός ότι το 2009 ο ΟΑΣΑ επιδοτήθηκε από το κράτος με περίπου 123 εκατομμύρια ευρώ, ενώ την ίδια χρονιά ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης επιδοτήθηκε από τον κρατικό προϋπολογισμό με 133,6 εκατομμύρια.
Μείωση εσόδων
Εν τω μεταξύ, σημαντική μείωση κατέγραψαν τους οκτώ πρώτους μήνες του 2010 τα έσοδα από πωλήσεις υπηρεσιών των εταιριών αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας. Πρόκειται για μείωση που εκ πρώτης όψεως φαντάζει παράλογη, καθώς η βαθιά οικονομική κρίση έχει οδηγήσει σε περιορισμό των μετακινήσεων με τα Ι.Χ. και αύξηση της επιβατικής κίνησης στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Εντούτοις, όμως, αυτό δεν μεταφράζεται σε αύξηση των εσόδων των συγκοινωνιακών φορέων, αλλά αντίθετα σε μείωσή τους.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, τη μεγαλύτερη μείωση εσόδων από πωλήσεις υπηρεσιών της τάξης του 21,48% καταγράφει ο ΗΣΑΠ, με τις πωλήσεις του να διαμορφώνονται στα 28,8 εκατομμύρια ευρώ στο οκτάμηνο έναντι 36,7 εκατομμυρίων ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2009.
Για τον ΗΣΑΠ η μείωση αυτή ήταν αναμενόμενη, καθώς εδώ και πολύ καιρό το μέσο υπολειτουργεί λόγω των εργασιών που γίνονται σε όλο το μήκος του δικτύου του και έχει χάσει σημαντικό μέρος του επιβατικού κοινού, που έχει αναζητήσει εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης.
Την ίδια ώρα, όμως, σημαντική μείωση 11,49% καταγράφεται και στις πωλήσεις του ΗΛΠΑΠ, ενώ μικρότερες, σε ποσοστό 6,17%, ήταν στο οκτάμηνο του 2010 οι πωλήσεις της ΕΘΕΛ.
Πάνω από 10% μειώθηκε η επιχορήγηση
Η κυβέρνηση σχεδιάζει ήδη και αναμένεται να ανακοινώσει ως το τέλος του μήνα τις κινήσεις αναδιάρθρωσης που προτίθεται να εφαρμόσει στις αστικές συγκοινωνίες. Μάλιστα, οι κινήσεις αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει με τη μείωση της επιχορήγησης των αστικών συγκοινωνιών από τον κρατικό προϋπολογισμό σε ποσοστό 10,7% στο οκτάμηνο του 2010 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2009 αλλά και τη μείωση των αμοιβών του προσωπικού κατά 12% στο ίδιο διάστημα.
Μάλιστα, ειδικά για το προσωπικό αναμένεται περαιτέρω περικοπή των αμοιβών του, αφού στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι ο περιορισμός των δευτερευουσών απολαβών μόλις στο 8% του βασικού μισθού.