[Ημερησία] Προς στάση πληρωμών ο ΟΑΣΑ

[AlexNik]

  Της Μαρίας Μόσχου

Η τελευταία «ενίσχυση» των 50 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Οικονομίας δεν φαίνεται να αρκεί για τη μισθοδοσία των εργαζομένων στις πέντε συγκοινωνιακές ΔΕΚΟ και το πρόβλημα διογκώνεται, καθώς την ίδια στιγμή ο ΟΑΣΑ αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα με τους προμηθευτές του κυρίως σε ανταλλακτικά, λάδια ακόμα και καύσιμα.

Το υπουργείο Οικονομίας έδωσε 10 εκατ. ευρώ στον Οργανισμό ως «προκαταβολή» του δανείου που τελικά δεν ελήφθη ποτέ για τα έξοδα μισθοδοσίας. Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο προειδοποιεί ότι η στρόφιγγα της χρηματοδότησης θα κλείσει, καθώς ο ΟΑΣΑ έχει ήδη δημιουργήσει «μαύρη τρύπα» στα κρατικά ταμεία περίπου 160 εκατ. ευρώ τα οποία και πρέπει να επιστρέψει, κάτι που αισιοδοξούσε να κάνει με το δάνειο ύψους 300 εκατ. ευρώ που αναζητούσε από την τραπεζική αγορά.

Σημειώνεται ότι η μισθοδοσία των εργαζομένων στον ΟΑΣΑ γίνεται κατόπιν υπουργικής εντολής με διευκόλυνση από την Τράπεζα της Ελλάδος, με υποχρέωση επιστροφής των χρημάτων, χωρίς ωστόσο να δίνoνται χρήματα για τις υπόλοιπες υποχρεώσεις της εταιρείας (ανταλλακτικά, καύσιμα, γάλα) κ.λπ.

Πιέσεις
Είναι η πρώτη φορά που ο ΟΑΣΑ προχωρά σε ασφυκτικές πιέσεις προς τα υπουργεία που του χρωστούν σημαντικά ποσά, προκειμένου να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του. Δεν είναι τυχαίο ότι η διοίκηση του Οργανισμού έχει ήδη διαμηνύσει στο υπουργείο Παιδείας πως σε περίπτωση που δεν καταβάλλει ολόκληρο ή μέρος του ποσού που χρωστά στον Οργανισμό από τις δωρεάν κάρτες στους μαθητές και σπουδαστές και το οποίο έχει αγγίξει τα 150 εκατ. ευρώ, δεν θα δοθούν νέες κάρτες για τη φετινή χρονιά.

Και αυτό γιατί για την κάλυψη του κόστους λειτουργίας των συγκοινωνιακών φορέων απαιτούνται ιδιαίτερα υψηλά ποσά. Έτσι στο σύνολό τους οι εταιρίες εκτέλεσης συγκοινωνιακού έργου δυσκολεύονται να ικανοποιήσουν τις οφειλές τους έναντι των προμηθευτών καυσίμων και ανταλλακτικών, με αποτέλεσμα η συνέχιση της λειτουργίας τους να καθίσταται εφικτή μόνο λόγω των διακανονισμών στους οποίους προχωρούν οι διοικήσεις. Η προτελευταία «βοήθεια» ήρθε από το οικονομικό επιτελείο τον Ιούλιο και ήταν 50 εκατ. ευρώ. Η κατάθεση των χρημάτων στον ειδικό λογαριασμό του ΟΑΣΑ συνοδεύτηκε από εσωτερική αλληλογραφία του διευθύνοντος συμβούλου του ΟΑΣΑ προς τους συγκοινωνιακούς φορείς, με την οποία δινόταν εντολή με τα χρήματα αυτά να καταβληθεί η μισθοδοσία Αυγούστου και Σεπτεμβρίου, αλλά και να πληρωθούν οι προμηθευτές. Ωστόσο το ποσό αυτό καλύπτει μόνο τις ανάγκες μισθοδοσίας τουλάχιστον για την ΕΘΕΛ. Ενδεικτικό της οικονομικής κατάστασης είναι ότι ο Οργανισμός μέσα στον Αύγουστο αναζήτησε για δεύτερη φορά δάνειο ύψους 300 εκατ. ευρώ (προσπάθεια που φαίνεται να οδηγήθηκε σε ναυάγιο όπως και η πρώτη προσπάθεια δανεισμού στα μέσα Ιουλίου κατέληξε άκαρπη).

Από τα 50 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκαν στις συγκοινωνιακές εταιρείες τα 23 εκατ. ευρώ δόθηκαν στην ΕΘΕΛ (δηλ. τα μπλε λεωφορεία με τα οποία διακινούνται κάθε χρόνο περίπου 430 εκατ. επιβάτες) και τα 27 εκατ. ευρώ σε ΗΛΠΑΠ και ΗΣΑΠ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζει η ΕΘΕΛ, η οποία με αυτά τα 23 εκατ. ευρώ καλείται να καλύψει έξοδα δύο μηνών, ενώ μόνο τα έξοδα της μισθοδοσίας ξεπερνούν το ποσό αυτό. Ειδικότερα κάθε μήνα η ΕΘΕΛ καταβάλλει:

12 εκατ. ευρώ για μισθοδοσία της εταιρείας.
7 εκατ. ευρώ για καταβολές προς το ΙΚΑ.
300 χιλ. ευρώ από την ρύθμιση που έχει κάνει με το ΙΚΑ.

Παράλληλα θα πρέπει να καλύψει προμηθευτές, όπου οι συγκεντρωτικές οφειλές ξεπερνούν τα 12 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικό είναι ότι μόνο πέρυσι η ΕΘΕΛ, η εταιρεία που στο τέλος Ιουνίου καθυστέρησε την καταβολή της μισθοδοσίας στο προσωπικό της λόγω άδειου ταμείου, για καύσιμα χρειάστηκε ποσό 45 εκατ. ευρώ, 14 εκατομμύρια ευρώ ήταν το κόστος των ανταλλακτικών, ενώ 11 εκατομμύρια πληρώθηκαν για ασφαλιστική κάλυψη. Συνολικά την προηγούμενη χρονιά η εταιρεία είχε έξοδα 520 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων ποσοστό άνω του 60% ήταν δαπάνες προσωπικού. Για το λόγο αυτό δόθηκαν χθες άλλα 10 εκατ. ευρώ.

Τιμές
Στο πλαίσιο της προσπάθειας αναδιάρθρωσης των φορέων αστικών συγκοινωνιών και μείωσης των ελλειμμάτων τους η κυβέρνηση αναμένεται μέσα στους επόμενους μήνες, να ανακοινώσει αύξηση της τιμής των εισιτηρίων. Σύμφωνα με τα υφιστάμενα στοιχεία, η τιμή του ενιαίου εισιτηρίου, η οποία σήμερα είναι 1 ευρώ, θα πρέπει να διαμορφωθεί στα 1,60 ευρώ, προκειμένου να καλύπτεται το λειτουργικό κόστος.

Βέβαιο είναι ότι η τιμή του εισιτηρίου δεν θα καθοριστεί στα 1,60 ευρώ, αφού κάτι τέτοιο εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια εσόδων και μείωση της επιβατικής κίνησης, ωστόσο το επιβατικό κοινό θα κληθεί να καλύψει μέρος του ποσού του 0,60 ευρώ που είναι η διαφορά, ενώ το υπόλοιπο θα συνεχίσει να καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό με τη μορφή επιδότησης των συγκοινωνιακών φορέων.

Μεταξύ των σεναρίων που μελετώνται είναι η αύξηση της τιμής του εισιτηρίου στο 1,20 ευρώ, ενώ εξετάζεται και η διαμόρφωση διαφορετικών ζωνών εντός των οποίων θα μπορεί να κινείται ο επιβάτης.

Οι συγχωνεύσεις των συγκοινωνιακών εταιρειών υπό την «ομπρέλα» του Μητροπολιτικού Φορέα Αστικών Συγκοινωνιών, οι αλλαγές στα εργασιακά, προκειμένου να μην υπάρχουν εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων, οι αυξήσεις των εισιτηρίων και η μείωση του έργου των μπλε λεωφορείων συνθέτουν την εικόνα του νέου μοντέλου των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας. Στόχος όλων των παρεμβάσεων είναι να μειωθούν οι λειτουργικές δαπάνες κατά περίπου 10%. Το σχέδιο προβλέπει:

Τη μετεξέλιξη του ΟΑΣΑ σε Ενιαίο Μητροπολιτικό Φορέα Αστικών Συγκοινωνιών. Σ’ αυτόν θα υπάγονται όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς αλλά και τα ΚΤΕΛ Αττικής. Ταυτόχρονα θα προωθηθεί και η συγχώνευση των φορέων σταθερής τροχιάς και επίγειας συγκοινωνίας σε δύο εταιρείες. Ο Οργανισμός θα εξακολουθεί να επιδοτεί τις θυγατρικές, αλλά όχι αδιακρίτως, καθώς θα καθιερωθεί σύστημα bonus malus και τα χρήματα θα δίνονται βάσει του προγράμματος, της τακτικότητας των δρομολογίων, της ανάπτυξης του δικτύου και της προόδου των υποδομών.

Κατάρτιση επιχειρησιακών σχεδίων και διαρκή παρακολούθηση των διοικήσεων. Ήδη από την αρχή της εβδομάδας εστάλη εγκύκλιος βάσει της οποίας, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των συγκοινωνιακών εταιρειών, θα πρέπει να αποστέλλουν μία φορά τον μήνα συμπληρωμένη στο υπουργείο ειδική φόρμα με τις κινήσεις για τη βελτίωση των οικονομικών, τον αναπτυξιακό σχεδιασμό και τρόπους αύξησης των εσόδων.
Πρόγραμμα μετατάξεων των εργαζομένων από τη μία συγκοινωνιακή εταιρεία στην άλλη.

«Μαχαίρι» στην υπερωριακή απασχόληση. Στόχος είναι ο εξορθολογισμός των δαπανών ειδικά σε ό,τι σχετίζεται με τις δευτερεύουσες απολαβές, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις, βάσει των στοιχείων του υπουργείου, φτάνουν και το 50% των τακτικών αποδοχών των εργαζομένων.

Την εφαρμογή των συνδυασμένων μεταφορών με ορθολογικότερη ανάπτυξη των δρομολογίων, ώστε το ένα μέσο να μη λειτουργεί ανταγωνιστικά με το άλλο καλύπτοντας ίδιες διαδρομές.

Ουσιαστικά από τον Σεπτέμβριο θα διακοπούν αρκετές γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ ειδικά προς το κέντρο της Αθήνας, με στόχο η πλειονότητα όσων παραμείνουν να λειτουργούν συμπληρωματικά στα μέσα σταθερής τροχιάς (μετρό, ηλεκτρικός και τραμ).

Οικονομικά στοιχεία 2009

ΟΑΣΑ
Κύκλος εργασιών 187,8 εκατ. ευρώ.
Ζημίες 525 εκατ. ευρώ,
Βραχυπρόθεσμος τραπεζικός δανεισμός 295 εκατ. ευρώ.

ΑΜΕΛ
Κύκλος εργασιών 84,1 εκατ. ευρώ
Ζημίες 19,8 εκατ. ευρώ.
Κόστος υπηρεσιών 89,1 εκατ. ευρώ
Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 15,2 εκατ. ευρώ.

ΗΣΑΠ
Κύκλος εργασιών 56,3 εκατ. ευρώ.
Ζημίες 105,6 εκατ. ευρώ.
Κόστος μισθοδοσίας 107,7 εκατ. ευρώ.
Έσοδα από τη μεταφορά επιβατών 56 εκατ. ευρώ.

ΗΛΠΑΠ
Κύκλος εργασιών 23,7 εκατ. ευρώ.
Ζημιές 70,3 εκατ. ευρώ.
Βραχυπρόθεσμα δάνεια 30,6 εκατ. ευρώ
Λειτουργικό έλλειμμα 41,9 εκατ. ευρώ.
Συσσωρευμένο έλλειμμα 149,2 εκατ. ευρώ.
Κόστος μισθοδοσίας 72 εκατ. ευρώ.

ΕΘΕΛ
Ζημίες 327, 6 εκατ. ευρώ,
Έσοδα από πωλήσεις εισιτηρίων 104, 4 εκατ. ευρώ.
Διαφυγόντα κέρδη από λαθρεπιβίβαση 40 εκατ. ευρώ.
Συνολικό κόστος παροχών προς το προσωπικό (μισθοδοσία, επιδόματα, αποζημιώσεις), 326, 8 εκατ. ευρώ.
Αμοιβές διευθυντικών στελεχών 2,3 εκατ. ευρώ.

ΤΡΑΜ ΑΕ
Ζημίες 37 εκατ. ευρώ.
Χρεωστικοί τόκοι 11 εκατ. ευρώ