Οι εισηγήσεις στον ΟΑΣΑ και το σχέδιο ευρύτερων αλλαγών στις συγκοινωνίες
Χεκίμογλου Αχιλλέας
Την πιλοτική μείωση των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς της Αττικής εξετάζει ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) στο πλαίσιο της ευρύτερης ανασυγκρότησης του συστήματος που θα ξεκινήσει τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. «Πυρήνας» των αλλαγών θα είναι η ευρεία αναδιάρθρωση των δρομολογίων στην κατεύθυνση τόσο των συνδυασμένων μεταφορών, με έμφαση στις μετεπιβιβάσεις από τα οδικά μέσα στα μέσα σταθερής τροχιάς, όσο και της πύκνωσης των δρομολογίων, όπου αυτό απαιτείται.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Βήματος της Κυριακής», διερευνάται η μείωση της τιμής τόσο του απλού κομίστρου όσο και της μηνιαίας κάρτας. Παράλληλα ο ΟΑΣΑ θα λανσάρει κινητή εφαρμογή η οποία θα επιτρέψει στους επιβάτες να αγοράζουν εισιτήρια από το κινητό τους τηλέφωνο, ενώ θα ξεκινήσει και τη διάθεση προϊόντων κομίστρου από χιλιάδες σημεία λιανικών πωλήσεων, όπως περίπτερα και ψιλικατζίδικα.
Η μηνιαία κάρτα προς τα 30 ευρώ
Οπως πληροφορείται «Το Βήμα της Κυριακής», ο ΟΑΣΑ μελετά τη μείωση των βασικών κομίστρων. Στο επίκεντρο βρίσκεται το απλό εισιτήριο για όλα τα μέσα διάρκειας 90 λεπτών και αξίας 1,40 ευρώ σήμερα. Αν και η μείωση δεν έχει κλείσει, εκτιμάται ότι είναι πιθανόν η τιμή του να πέσει στα 1,20 ευρώ, καταργώντας αυτόματα το απλό εισιτήριο για λεωφορεία, τρόλεϊ και τραμ των 1,20 ευρώ και δημιουργώντας ένα ενιαίο κόμιστρο που θα υπηρετήσει τις ανάγκες του νέου πλέγματος των δρομολογίων.
Ακόμη, σύμφωνα με πληροφορίες, διερευνάται η μείωση της τιμής της μηνιαίας κάρτας για όλα τα μέσα η οποία σήμερα κοστίζει 45 ευρώ. Ενα σενάριο που μένει να επιβεβαιωθεί μιλάει για μείωση της τιμής της σε 30 ευρώ. Αν αυτή η αλλαγή πραγματοποιηθεί, τότε εκτιμάται ότι θα καταργηθεί η μηνιαία κάρτα των 20 ευρώ που ισχύει μόνο για λεωφορεία, τρόλεϊ και τραμ και θα υπάρχει ένα και μοναδικό μηνιαίο πάσο για όλα τα μέσα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των δρομολογίων.
Ουσιαστικά, όπως αναφέρουν στελέχη της ΣΤΑΣΥ, αν οι αλλαγές προχωρήσουν, θα πρόκειται για τη διόρθωση ενός «άγαρμπου» μέτρου που ελήφθη το 2011, όταν η κάρτα για όλα τα μέσα αυξήθηκε από τα 35 ευρώ στα 45 ευρώ και καταργήθηκαν τα μηνιαία πάσο του μετρό (30 ευρώ) και των πρώην ΗΣΑΠ (25 ευρώ).
Ωστόσο, προκειμένου να λάβουν σάρκα και οστά αυτές οι εισηγήσεις, θα πρέπει να ληφθούν σχετικές αποφάσεις σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο. Αλλωστε, όπως μεταδίδουν στελέχη της ΣΤΑΣΥ, μέχρι πρότινος η συζήτηση για τα μέσα μεταφοράς αφορούσε την αύξηση των κομίστρων που προβλέπεται από το Μεσοπρόθεσμο του 2011, η οποία αποφεύχθηκε χάρη στο αποφασιστικό συμμάζεμα και στην εξοικονόμηση που πέτυχαν οι εταιρείες. Συν τοις άλλοις, είναι χαρακτηριστικό ότι ο «νόμος Ρέππα» για τις αστικές συγκοινωνίες εκπονήθηκε μετά τη μεγάλη πίεση της τρόικας - η οποία εισηγούνταν την ιδιωτικοποίηση των λεωφορείων -, ενώ ακόμη και σήμερα το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους παίζει «σκληρό παιχνίδι» με τις συγκοινωνιακές ΔΕΚΟ.
Πάντως κύκλοι της ΣΤΑΣΥ εκτιμούν ότι, αν η μείωση των εισιτηρίων περάσει, αυτό θα γίνει σε συνδυασμό με την αναδιάρθρωση του μεταφορικού έργου και θα έχει πιλοτικό χαρακτήρα, με την ελπίδα ότι το επιβατικό κοινό θα την αγκαλιάσει, θα τη σεβαστεί και θα πληρώνει εκείνο το αντίτιμο που θα διατηρήσει οικονομικά βιώσιμους τους συγκοινωνιακούς φορείς. «Χωρίς το φιλότιμο των επιβατών δεν πάμε πουθενά» παραδέχονται στελέχη του Οργανισμού, υπογραμμίζουν ότι στην αντίθετη περίπτωση η μείωση θα είναι προσωρινή και επισημαίνουν ότι θα πρόκειται για δοκιμή αντίστοιχη με αυτήν του ΦΠΑ στην εστίαση.
Ολες αυτές οι δέσμες των αλλαγών θα έρθουν να υπηρετήσουν την ευρεία αναδιάταξη των δρομολογίων, η οποία γίνεται υπό το πρίσμα για περισσότερες συνδυασμένες μεταφορές, που προτάσσει όλο και μεγαλύτερη έμφαση στη διοχέτευση της επιβατικής κίνησης από τα οδικά μέσα στα μέσα σταθερής τροχιάς και λιγότερα λεωφορεία στο κέντρο της πόλης. Ηδη βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη από τον ΟΑΣΑ για το νέο πλέγμα των δρομολογίων. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, θα δοθεί βάρος στην εξυπηρέτηση περιοχών που έχουν ισχυρή επιβατική ζήτηση αλλά αραιές συχνότητες δρομολογίων από τα λεωφορεία, ενώ θα γίνουν αναδιατάξεις σε περιοχές με μικρότερο επιβατικό έργο.
Παράλληλα εξετάζεται η επέκταση του μέτρου της εγκατάστασης «τουρνικέ» στην μπροστινή είσοδο λεωφορείων και τρόλεϊ για την καταπολέμηση της εισιτηριοδιαφυγής. Επίσης θα επεκταθεί η φωνητική εξαγγελία των στάσεων στα οδικά μέσα, η οποία ήδη λειτουργεί σε επιλεγμένες γραμμές τρόλεϊ, με τη γνώριμη γυναικεία φωνή που ακούγεται στους σταθμούς του μετρό.
Αναζητώντας νέα εταιρική ταυτότητα
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο ΟΑΣΑ προχωρεί στο re-branding του συστήματος των αστικών συγκοινωνιών, αφού η δημιουργία των εταιρειών ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ έγινε πρόχειρα, χωρίς να ληφθεί καμία μέριμνα για την εταιρική τους ταυτότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΟΣΥ είχε κάνει εσωτερική προκήρυξη για τον νέο της λογότυπο απευθυνόμενη στους εργαζομένους των τρόλεϊ και των λεωφορείων, ανταμείβοντας τις καλύτερες γραφιστικές ιδέες με άδειες.
Παράλληλα η ΣΤΑΣΥ είχε αρκεστεί στο να βάλει τον διακριτικό της τίτλο στον παλιό λογότυπο των ΗΣΑΠ. Μάλιστα, το όνομα της εταιρείας δεν μπορεί καν να γραφτεί στα λατινικά, αφού παραπέμπει στη μυστική αστυνομία της Ανατολικής Γερμανίας Στάζι (Stasi). Ετσι, στο πλαίσιο της αύξησης της ελκυστικότητας των δημοσίων μεταφορών, «ζυμώνεται» η νέα εταιρική ταυτότητα των συγκοινωνιακών φορέων στα πρότυπα του εξωτερικού.
Καινοτομία
Εισιτήριο από το... κινητό
Εκσυγχρονισμός θα επέλθει στην αγορά του κομίστρου μέσω mobile payment. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΟΑΣΑ ετοιμάζει ψηφιακή εφαρμογή μέσω της οποίας οι επιβάτες θα μπορούν από το κινητό τους να αγοράσουν και να ακυρώσουν τα εισιτήριά τους.
Μέσω του app, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζεται για λειτουργικά Αndroid και iOS, οι επιβάτες θα μπορούν τόσο να προμηθευτούν όλους τους τύπους κομίστρου όσο και να επιλέξουν κι άλλες υπηρεσίες, όπως βέλτιστη διαδρομή κτλ. Η κινητή εφαρμογή θα είναι συνδεδεμένη είτε με τον τραπεζικό λογαριασμό του χρήση είτε με λογαριασμό Paypal, οι οποίοι θα χρεώνονται για τις αγορές. Μάλιστα θα υπάρχει χρονοκαθυστέρηση στην ενεργοποίηση του κομίστρου προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο της αγοράς του εισιτηρίου εν κινήσει, την ώρα του ελέγχου από τους ελεγκτές.
Εν τω μεταξύ μια άλλη καινοτομία που αναμένεται να απλοποιήσει την καθημερινότητα των επιβατών θα είναι η δυνατότητα πώλησης προϊόντων κομίστρου από το ίδιο δίκτυο λιανικής που χρησιμοποιούν οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, δηλαδή τα ψιλικατζίδικα και τα περίπτερα. Μέσω χιλιάδων σημείων λιανικών πωλήσεων το επιβατικό κοινό θα μπορεί να αγοράσει εισιτήρια τα οποία θα έχουν τη μορφή της γνωστής απόδειξης από θερμικό χαρτί. Στην απόδειξη θα αναγράφονται το κόστος του κομίστρου, η ώρα έκδοσής του και ένας μοναδικός QR κώδικας, ο οποίος θα ελέγχεται από τους ελεγκτές. Το εισιτήριο θα έχει μια περίοδο χάριτος 10 λεπτών, μετά την πάροδο των οποίων θα ξεκινά να ισχύει. Εκκρεμεί βέβαια η ψήφιση της συγκεκριμένης ρύθμισης από τη Βουλή.
Επίσης από το ίδιο δίκτυο εκτιμάται ότι θα «φορτίζουν» με χρήματα τις ηλεκτρονικές τους κάρτες από το 2016 και μετά, όταν το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα είναι πραγματικότητα. Ετσι ο ΟΑΣΑ εκτιμά ότι θα απαλλαγεί από το φαινόμενο των πλαστών εισιτηρίων.
