Το βάθος των συνεργειών, οι κίνδυνοι του εγχειρήματος και η πορεία συρρίκνωσης της Olympic Air τα προηγούμενα χρόνια, κυριαρχούν στο ενημερωτικό σημείωμα που ανήρτησε την Πέμπτη στην ιστοσελίδα της η AEGEAN AIRLINES, με αντικείμενο την εξαγορά της άλλοτε θυγατρικής της Marfin Investment Group.
«Βασικά κριτήρια προσδιορισμού του τιμήματος για την AEGEAN αποτέλεσαν οι συνέργειες που αναμένεται να δημιουργηθούν από την εξαγορά, οι οποίες με σωστή διαχείριση και στρατηγική θα συμβάλλουν στην καθιέρωση ενός βιώσιμου αερομεταφορέα που θα διατηρήσει τη σημερινή υψηλή ποιότητα των αεροπορικών υπηρεσιών» αναφέρεται.
«Θα αναπτυχθούν συνέργειες και οικονομίες κλίμακας σε διοικητικό, εμπορικό και τεχνικό επίπεδο. Παράλληλα, αναμένεται ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης, οφέλη από κατάργηση της χρήσης παράλληλων συστημάτων για τις δύο εταιρείες και εξοικονόμηση κόστους εγκαταστάσεων. Οι συνέργειες που θα αναπτυχθούν θα συντελέσουν στη μείωση του μοναδιαίου κόστους, διασφαλίζοντας τις βάσεις για βιώσιμη ανάπτυξη» αναφέρεται στο σημείωμα.
Αυτές θα έρθουν «από την ενίσχυση της συνδεσιμότητας εσωτερικού - εξωτερικού με αποτέλεσμα την καλύτερη διαχείριση του στόλου και την ενίσχυση της πληρότητας των πτήσεων» που αναμένεται να δημιουργήσουν «προοπτικές σταδιακής επέκτασης του δικτύου».
Συγκεντρώνεται η αγορά στο διεθνές περιβάλλον
Στο ενημερωτικό σημείωμα γίνεται ευρεία αναφορά στην κατάσταση της ευρωπαϊκής αγοράς, η οποία, όπως επισημαίνεται, «χαρακτηρίζεται από έντονες τάσεις συγκέντρωσης» που «έχουν οδηγήσει στη δημιουργία τριών μεγάλων ομίλων με έσοδα της τάξεως των €20 με 30 δισ. ετησίως».
Ειδικότερα έχει μεσολαβήσει:
- Η απόκτηση της Swiss Air, της Austrian και της Brussels από τη Lufthansa,
- Η συγχώνευση μεταξύ Air France και KLM, που συνοδεύτηκε και από την εξαγορά του 25% της Alitalia, η οποία έχει συγχωνευτεί με τον τοπικό ανταγωνιστή της, Air One,
- Ο «γάμος» μεταξύ British Airways και Iberia, που δημιούργησε τον όμιλο IAG (International Airlines Group), ο οποίος στη συνέχεια εξαγόρασε την bmi, ενώ και η low cost Vueling του ομίλου IAG συγχωνεύθηκε με την, επίσης , ισπανική ,
- Η απόκτηση μειοψηφικής συμμετοχής στις Air Berlin, Aer Lingus και Jat από τη δυναμική και ανερχόμενη ETIHAD του Άμπου Ντάμπι,
- Η απόπειρα ιδιωτικοποίησης των TAP και Croatia Airlines από τις κυβερνήσεις της Πορτογαλίας και Κροατίας, αντίστοιχα,
- Η ανάδυση των low cost εταιριών.
Την ώρα που συνέβαιναν όλα αυτά, οι AEGEAN και OLYMPIC «δεν είχαν την ευκαιρία να σχηματίσουν έναν ισχυρότερο ελληνικό αερομεταφορέα» υπογραμμίζεται και καθίσταται σαφές ότι το μικρό τους μέγεθος «τις εμποδίζει να ανταγωνισθούν αποτελεσματικά διεθνείς αερομεταφορείς και δυναμικά αναπτυσσόμενες εταιρείες στην περιοχή».
Στο σημείωμα γίνεται εκτενής αναφορά στον τρόπο με τον οποίοι οι δύο αερογραμμές αντέδρασαν στην ύφεση, με την AEGEAN να επενδύει στο εξωτερικό και την Olympic να μειώνει το πτητικό της έργο για να συμμαζέψει τις οικονομικές ζημιές.
Στην πρώην θυγατρική της MIG, η νέα Διοίκηση «έχει αρχίσει την υλοποίηση του νέου στρατηγικού σχεδιασμού, στοχεύοντας στη μεγιστοποίηση των ωφελειών από την εξαγορά και την ταχύτερη δυνατή δημιουργία συνεργειών», με ενέργειες, όπως «η ενοποίηση των διοικητικών υπηρεσιών και συστημάτων».
«Η οικονομική υποστήριξη της OLYMPIC AIR», σημειώνεται, «δεδομένης της επιτυχούς υλοποίησης του επιχειρησιακού σχεδίου, δεν αναμένεται να έχει αρνητική επίπτωση» για την AEGEAN σε μακροχρόνιο ορίζοντα.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι
Σύμφωνα με το πληροφοριακό σημείωμα, οι κίνδυνοι για το εγχείρημα μπορούν να έρθουν, μεταξύ άλλων, από:
- Τον υψηλό ανταγωνισμό της αεροπορικής αγοράς, η οποία χαρακτηρίζεται από χαμηλά περιθώρια κέρδους, που την καθιστά ευάλωτη στις αλλαγές,
- Την κυκλικότητα της κερδοφορίας, η οποία επηρεάζεται αρνητικά από «την πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα»,
- Την αύξηση της προσφοράς στις αγορές, που μπορεί να ρίξει τις αποδόσεις των δρομολογίων,
- Την αύξηση της τιμής των καυσίμων,
- Τον περιορισμό των χρονοθυρίδων στα αεροδρόμια,
- Την διαθεσιμότητα σε δικαιώματα εκμετάλλευσης στην εκτός ΕΕ αγορά,
- Τους φόρους αεροδρομίου, εναερίου χώρου και προσγείωσης,
- Την καθυστέρηση της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας,
- Την «περαιτέρω μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος» του Έλληνα καταναλωτή,
- Τυχόν περιστατικά που θα επηρεάσουν την τουριστική κίνηση στη χώρα,
- Τυχόν αυξήσεις των αεροπορικών τελών στα αεροδρόμια τόσο της Αθήνας όσο και της περιφέρειας.
Ιδιωτικοποίηση, συρρίκνωση και εξαγορά
Στο πληροφοριακό σημείωμα γίνεται εκτενής αναφορά στην τετραετή πορεία της Olympic Air ως θυγατρικής της MIG, που χαρακτηρίστηκε από το γεγονός ότι οι υψηλές προσδοκίες του 2009 δεν επιβεβαιώθηκαν και η εταιρία συσσώρευσε σημαντικές ζημιές, που την οδήγησαν στη συρρίκνωση και τη μείωση πτητικού έργου, χάριν της βιωσιμότητας.
Όταν ξεκίνησε το 2009, διέθετε 17 Airbus, 14 Bombardier κι ένα ATR42. Τον χειμώνα του 2010 πετούσε 150 πτήσεις την ημέρα και το καλοκαίρι 250 πτήσεις ημερησίως. Το 2011 η εταιρία ξεκίνησε διαδικασία συρρίκνωσης, έδιωξε αεροπλάνα (στο τέλος του έτους είχε 8 Airbus, 15 Bombardier κι ένα ATR42) και διέκοψε πτήσεις (130 τον χειμώνα και 190 το καλοκαίρι σε ημερήσια βάση).
Το 2012 ήρθε η μεγάλη συρρίκνωση, καθώς «η Ελλάδα βίωνε την σημαντικότερη οικονομική κρίση της νεότερης ιστορίας της», όπως αναφέρεται, «με διακριτά τα αποτελέσματα της καθίζησης της οικονομικής δραστηριότητας». Το τέλος του έτους βρήκε την Olympic Air με πέντε Airbus και 14 Bombardier, τα οποία, στο μεταξύ, είχε πουλήσει και μισθώσει. Μάλιστα, τον Οκτώβριο του 2013, όταν τελέστηκε η εξαγορά της από την AEGEAN, διέθετε μόλις ένα Airbus και τον στόλο των ελικοφόρων.
Αυτή η πορεία αποτυπώνεται και στους αριθμούς. Οι υποχρεώσεις από 368 εκατ. ευρώ το 2010 μειώθηκαν σε 205 εκατ. ευρώ το 2012, ενώ αντίστοιχη πορεία είχε και ο κύκλος εργασιών, ο οποίος από τα 333 εκατ. ευρώ του 2010, μειώθηκε σε 216 εκατ. ευρώ το 2012.
Οι ζημιές της Olympic Air ήταν 80,9 εκατ. ευρώ το 2010, 37,5 εκατ. ευρώ το 2011 και 8,6 εκατ. ευρώ το 2012. «Οι προσπάθειες της Διοίκησης για περιορισμό του λειτουργικού κόστους καθώς και βελτιστοποίησης του δικτύου οδήγησαν σε συγκράτηση των ζημιών, εν μέσω ενός ιδιαίτερα δυσμενούς περιβάλλοντος» αναφέρεται.
Παρόμοια ήταν και η «βουτιά» της επιβατικής κίνησης, η οποία από 4,3 εκατ. το 2010, έπεσε σε 3,3 εκατ. το 2011 για να μειωθεί σε 2,9 εκατ. ταξιδιώτες το 2012.
Το τίμημα της εξαγοράς έφτασε τα 72 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 42% των ιδίων κεφαλαίων της AEGEAN. Με το προσύμφωνο της 22ης Οκτωβρίου 2012 καταβλήθηκαν 20 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 52 εκατ. ευρώ θα καταβληθούν σε πέντε ισόποσες ετήσιες δόσεις των 10,4 εκατ. ευρώ (η πρώτη καταβλήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2013), στις 15.10.2014, 15.10.2015, 14.10.2016 και 16.10.2017.