[Καθημερινή] Οι δύο όψεις της ανάπλασης της Πανεπιστημίου

[Nikolas A.]

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ

Εχει μελετηθεί επαρκώς η ανάπλαση της οδού Πανεπιστημίου; Το σχεδιαζόμενο έργο θα αναβαθμίσει το κέντρο της Αθήνας ή θα προκαλέσει κυκλοφοριακό χάος; Στο ερώτημα αυτό καλείται να απαντήσει η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς χθες συζητήθηκε η προσφυγή 55 πολιτών ενάντια στο έργο. Το κύριο επιχείρημα όσων αντιτίθενται είναι ότι πρόκειται για ένα «έργο βιτρίνας», βασισμένο σε λανθασμένες επιστημονικές παραδοχές, το οποίο θα προκαλέσει κυκλοφοριακή «ασφυξία» σε μια ευρύτατη περιοχή, από τα Πατήσια έως τη λεωφόρο Συγγρού.

Η αίτηση ακύρωσης των 55 πολιτών (ανάμεσα στους οποίους αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, δημοτικοί σύμβουλοι και άλλοι) στρέφεται κατά της απουσίας Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), μια μελέτη που εκπονείται μόνο στις περιπτώσεις έργων που εκτιμάται ότι έχουν ευρείες επιπτώσεις. Την κινητοποίηση ξεκίνησαν η αρχιτέκτων-πολεοδόμος Ράνια Κλουτσινιώτη και ο πολιτικός μηχανικός Σπύρος Καβουνίδης. «Οι μεγάλες παρεμβάσεις στις πόλεις γίνονται για να βελτιώσουν τις συνθήκες λειτουργίας τους. Εδώ φαίνεται ότι θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο» λέει στην «Κ» η κ. Κλουτσινιώτη. «Ενα βαρύ μεταφορικό μέσο, όπως το τραμ, θα έρθει να καταλάβει το κέντρο της οδού Πανεπιστημίου, ενώ θα διατηρηθούν λωρίδες για ταξί και άλλες κινήσεις πλην Ι.Χ. Δεν πρόκειται λοιπόν για πεζοδρόμηση, αλλά για διοχέτευση της κυκλοφορίας των Ι.Χ. σε άλλους δρόμους του ήδη υπερφορτωμένου κέντρου».

«Το βασικό μας πρόβλημα είναι ότι οι επιπτώσεις του σχεδίου αυτού δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς», λέει ο κ. Καβουνίδης. «Οι μελέτες, όπως η κυκλοφοριακή, έχουν τρομακτικά προβλήματα: για παράδειγμα δέχονται ως βάση για την κυκλοφορία τα δεδομένα του 2011 που ήταν η χειρότερη χρονιά της κρίσης και θεωρεί ότι θα μειωθεί κατά 15% έως το 2016. Μα ήδη το 2012 η κίνηση αυξήθηκε κατά 15%, ενώ το 2013 πιθανότατα περισσότερο. Η οδός Πανεπιστημίου είναι σήμερα η βασικότερη δίοδος μεταξύ Ακρόπολης και Λυκαβηττού, χωρίς να υπάρχουν σοβαρές εναλλακτικές. Αν εφαρμοστούν οι ρυθμίσεις, το Κολωνάκι και τα Εξάρχεια θα “πήξουν”, όπως και το κομμάτι από Καλλιρρόης έως Βασιλίσσης Σοφίας. Οι δε οδηγοί απλά... θα περιπλανώνται στα στενά, προσπαθώντας να βρουν τον δρόμο τους».

«Οταν νυχτώνει, η Πανεπιστημίου θα είναι νεκρή. Επομένως, διακινδυνεύουμε να μεταφέρουμε την κατάσταση της Ομόνοιας στο Σύνταγμα», λέει η κ. Κλουτσινιώτη. «Είναι λάθος να διαθέσουμε 120 εκατ. ευρώ για ένα τόσο ελλιπώς μελετημένο έργο, όταν έχουμε τόσο σοβαρά προβλήματα στο κέντρο. Ας ασχοληθούμε με αυτά και όχι με έργα βιτρίνας».

Ποιες είναι, λοιπόν, οι βασικές κυκλοφοριακές αλλαγές που προτείνονται στο σχέδιο για την ανάπλαση της Πανεπιστημίου; Η ίδια η οδός κλείνει σε όλο το μήκος της για τα Ι.Χ. Η οδός Ακαδημίας αντιδρομείται και μετατρέπεται σε κάθοδο, με είσοδο για όσους έρχονται από τη Βασιλίσσης Σοφίας, από την οδό Σέκερη, αλλά μόνο στο ρεύμα προς Σύνταγμα. Tο ρεύμα από Σύνταγμα θα πρέπει να εισέλθει από την Καραγιώργη Σερβίας και να κατεβεί από τα στενάκια, για να διασχίσει την Πανεπιστημίου μέσω της οδού Αμερικής για να βρεθεί στην άλλη πλευρά. Αντίστοιχα, όλα τα Ι.Χ. που βρίσκονται στην πλευρά της Ακαδημίας και θέλουν να βρεθούν από την πλευρά της Σταδίου, θα διοχετεύονται όλα στην Εμμ. Μπενάκη.

Πού βρίσκεται σήμερα η υπόθεση; Τον περασμένο Φεβρουάριο, το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου. Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι το έργο εντάχθηκε στο ΣΕΣ 2014-2020 για χρηματοδότηση και ότι πρόκειται σύντομα να δημοπρατηθεί.

[Nikolas A.]

Το Βήμα: Σοκ από την απένταξη της Πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου και της ανάπλασης του Φαληρικού Όρμου

Αναταράξεις προκάλεσε η αποκάλυψη του «Βήματος της Κυριακής» ότι οι Βρυξέλλες απαίτησαν και πέτυχαν την απένταξη της Πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου και των έργων ανάπλασης του Φαληρικού Όρμου από την λίστα των μεγάλων έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το νέο ΕΣΠΑ.

Ήδη, το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο χρηματοδότησε τις μελέτες του Rethink Athens για την πεζοδρόμηση του κεντρικού άξονα της Αθήνας, εξέφρασε με ανακοίνωσή του τον προβληματισμό και τη λύπη του για τις εξελίξεις. Μάλιστα, διερωτάται για το ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για την περαιτέρω επιδείνωση του κέντρου των Αθηνών, «που συνεπάγεται η ενδεχόμενη ακύρωση του Rethink Athens;»

«Το 2010 η Ελληνική Πολιτεία, δια της τότε Υπουργού ΥΠΕΚΑ, απευθύνθηκε στο Ίδρυμα Ωνάση και ζήτησε τη συμβολή του στο αναπτυξιακό, όπως τόνισε, έργο της ανάπλασης του κέντρου της Αθήνας με άξονα την οδό Πανεπιστημίου. Ο σχεδιασμός του έργου, όπως παρουσιάστηκε στο Ίδρυμα, αφορούσε σε ένα διαμήκη άξονα που αρχίζει από το Σύνταγμα και καταλήγει στο τέλος της οδού Πατησίων. Στόχος της παρέμβασης ήταν η διαμόρφωση των συνθηκών οικονομικής αναζωογόνησης του κέντρου της Αθήνας και των όμορων προς αυτό περιοχών, η συνολική διευκόλυνση της κυκλοφορίας με τη δημιουργία γραμμής ΤΡΑΜ και Μέσων Μαζικής Μεταφοράς ως το άκρο της Πατησίων, πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων με ταυτόχρονη ανάδειξη του ιστορικού χαρακτήρα του κέντρου, το πρόγραμμα δηλαδή που ονομάστηκε Rethink Athens» αναφέρεται στην ανακοίνωση.

«Τo Ίδρυμα Ωνάση αποδέχθηκε να συμβάλει σε αυτό τον σχεδιασμό της Πολιτείας, αναγνωρίζοντας τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του έργου, καθώς άλλωστε μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είχαν πρόσφατα προχωρήσει σε παρόμοιες παρεμβάσεις, με ιδιαίτερη-όπως αποδείχθηκε-επιτυχία. Το Ίδρυμα Ωνάση, σε διαρκή συνεργασία και υπό την εποπτεία των αρμόδιων φορέων της Πολιτείας, πραγματοποίησε και ολοκλήρωσε με Ευρωπαϊκό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό τις πιο κατάλληλες και ολοκληρωμένες μελέτες που διασφαλίζουν την αρτιότητα του έργου, προσφέροντας στην Πολιτεία την πληρέστερη δυνατή επιστημονική στήριξη για την επίτευξη του στόχου» σημειώνεται.

«Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπόνησης των μελετών αναπτύχθηκε ένας γόνιμος και ολοκληρωμένος διάλογος με το σύνολο των φορέων που επηρεάζονται από το έργο (εμπορικοί και βιομηχανικοί σύλλογοι, επιμελητήρια, φορείς του τουρισμού και επαγγελματικοί φορείς που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την παρέμβαση). Σημειώνουμε μάλιστα, ότι οι 33 συνολικά μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από το Ίδρυμα Ωνάση πιστοποίησαν την αναπτυξιακή διάσταση της παρέμβασης» αναφέρεται στην ανακοίνωση.

«Με αυτά τα δεδομένα, δημιουργούνται ερωτήματα για τη μη ένταξη του έργου στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι λυπηρό ότι δύο μείζονα, ομόλογα και αλληλοσυμπληρούμενα έργα, δηλαδή η ανάπλαση του κέντρου της Αθήνας με άξονα την οδό Πανεπιστημίου (Rethink Athens) και του Φαληρικού Δέλτα (χώρος παρέμβασης του Ιδρύματος Σ. Νιάρχος), δεν εντάχθηκαν στα συγχρηματοδοτούμενα έργα της Ευρωπαϊκής Ένωσης» σημειώνει.

«Το Ίδρυμα Ωνάση έπραξε στο ακέραιο το χρέος του σε ένα έργο που σχεδιάστηκε από την Ελληνική Πολιτεία, που όμως αφορά τη ζωή και την προοπτική των εκατομμυρίων κατοίκων της Αθήνας αλλά και όλων των Ελλήνων. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι θα βρεθεί η τόλμη, η ικανότητα και η θέληση να μην στερηθεί η Αθήνα την αλλαγή της» υπογραμμίζε.

«Έχοντας ήδη διανύσει μία μακρά περίοδο κατά την οποία η εικόνα του κέντρου της Πόλης μας είναι ταυτισμένη με την απαξίωση και την εξαθλίωση, την ερημοποίηση και την εγκατάλειψη, αναρωτιόμαστε ποιος θα πάρει άραγε την ευθύνη για την περαιτέρω επιδείνωση που συνεπάγεται η ενδεχόμενη ακύρωση του Rethink Athens;» διερωτάται.

«Εμείς είμαστε πάντα δεσμευμένοι να προσφέρουμε όπως κάναμε με την κατασκευή του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου, όπως κάναμε με την δημιουργία και λειτουργία της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, όπως κάνουμε σε εκατοντάδες έργα και παρεμβάσεις που αφορούν την Ελλάδα και τον ελληνισμό σε όλο τον κόσμο. Η Αθήνα αξίζει περισσότερα και παραμένει στο επίκεντρο της αποστολής του Ιδρύματος Ωνάση» καταλήγει η ανακοίνωση.