[Έθνος] Σε ρότα... χρεοκοπιών με νέες ζημιές 250 εκ. ευρώ

[AlexNik]

Στη «δίνη» της κρίσης παρασύρεται η ελληνική ακτοπλοΐα, που φέτος το καλοκαίρι γνώρισε πρωτοφανή πτώση της επιβατικής κίνησης της τάξης του 20%. Η συνεχιζόμενη δε επί τέσσερα συναπτά έτη ασφυκτική οικονομική πίεση που βιώνουν οι εταιρείες του κλάδου, ξυπνά φόβους για «κανόνια» στο Αιγαίο.

Τα συσσωρευμένα αρνητικά αποτελέσματα των ακτοπλοϊκών εταιρειών στη διάρκεια των τελευταίων τριών ετών ανέρχονται σε 562 εκατ. ευρώ, ενώ αν προστεθούν και τα αποτελέσματα των μη εισηγμένων εταιρειών που υπολογίζονται για την τριετία 2009-2011 σε 150 εκατ. ευρώ, οι συνολικές ζημίες του κλάδου φθάνουν τα 712 εκατ. ευρώ.

Με το οικονομικό αδιέξοδο διαρκώς να εντείνεται, το 2012 πιθανότατα να αποτελέσει τη χειρότερη χρονιά στην ιστορία της ελληνικής ακτοπλοΐας. Οι εκτιμώμενες ζημιές του κλάδου υπερβαίνουν τα 250 εκατ. ευρώ. Τη μεγάλη άλλωστε πιθανότητα χρεοκοπίας κάποιων εκ των βασικών παικτών της ακτοπλοΐας διαπιστώνει πρόσφατη έκθεση της εταιρείας χρηματοοικονομικών συμβούλων XRTC του Γιώργου Ξηραδάκη.

Την περασμένη τριετία οι ελληνικές εταιρείες μετέφεραν περίπου 5 εκατ. επιβάτες.

Απώλειες

Τα έσοδα φέτος το καλοκαίρι, μόλις μετά βίας αρκούσαν για να καλύψουν τα καύσιμα και τις αμοιβές των πληρωμάτων, αδυνατώντας οι εταιρείες να εξυπηρετήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις.

Σύμφωνα με την έκθεση της XTRC δύο είναι τα κύρια αίτια που έχουν οδηγήσει την ακτοπλοΐα σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση:

Οι υψηλές τιμές των καυσίμων που ξεπερνούν το 50% των συνολικών εξόδων και η μειωμένη κίνηση επιβατών, οχημάτων και φορτηγών. Υπολογίζεται ότι κατά την περασμένη τριετία 2009- 2011 οι ακτοπλοϊκές εταιρείες «έχασαν» περίπου 5 εκατ. επιβάτες και 1,5 εκατ. οχήματα. Οι δύο αυτοί παράγοντες αν συνδυαστούν και με τις επιθετικές τιμολογιακές πολιτικές που ακολούθησαν οι εταιρείες σε γραμμές έντονου ανταγωνισμού (π.χ. Κρήτη, Κυκλάδες) οδήγησαν στις ζημιές των τελευταίων τριών ετών του κλάδου.

Μιχάλης Σακέλλης Διευθύνων σύμβουλος της Blue Star Ferries και πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας.

Το ενδεχόμενο πτώχευσης κάποιας εκ των εταιρειών είναι περισσότερο πιθανό παρά ποτέ, δεδομένης της έλλειψης ρευστότητας και της αδυναμίας αρκετών να ανταποκριθούν στις δανειακές και όχι μόνο υποχρεώσεις τους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2009 η μείωση της επιβατικής κίνησης έχει φθάσει σε ποσοστό 32% στο Αιγαίο και 42% στην Αδριατική.

Στο «κόκκινο»
Γνωστή είναι άλλωστε και η έξοδος τριών βασικών παικτών του κλάδου την τελευταία τριετία (Saos Ferries, Kallisti Ferries και Agoudimos Ferries). Τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών τα τελευταία τέσσερα χρόνια δείχνουν μία ιδιαίτερα ανησυχητική εικόνα για το σύνολο του κλάδου με τα αποτελέσματα EBITDA να βρίσκονται σε αρνητικό πλέον επίπεδο την τελευταία διετία.

Ενα από τα βασικά προβλήματα της ακτοπλοΐας είναι τα καύσιμα, τα οποία σήμερα αποτελούν το 60% (συμβατικά πλοία) έως το 70% (ταχύπλοα) του κόστους λειτουργίας των πλοίων.

Μάλιστα, οι διεθνείς τιμές των καυσίμων, όπως διατυπώνουν παράγοντες του κλάδου, επιβαρύνονται και με χαράτσια τα οποία είναι περίεργα, δεν δικαιολογούνται και πρέπει να ελεγχθούν.

Το παζλ πάντως των αιτιών που προκαλούν τη μειωμένη ρευστότητα συμπληρώνουν τα μειωμένα και καθυστερημένα έσοδα που προέρχονται από τις άγονες γραμμές. Η καταβολή των μισθωμάτων καθυστερεί περίπου 5 μήνες από τη στιγμή που εκτελείται το δρομολόγιο και σήμερα υπολογίζεται ότι οφείλονται συνολικά περίπου 25-30 εκατ. ευρώ.

«Λουκέτα» και πωλήσεις
Σε δέκα χρόνια ο στόλος «έχασε» 42 πλοία
Η Hellenic κατέχει τον μεγαλύτερο στόλο και οι «Μινωικές» έναν από τους σύγχρονους

Σε 81 πλοία ανέρχεται το σύνολο του ελληνικού στόλου της επιβατηγού ναυτιλίας -από 123 πριν από δέκα χρόνια- με μέσο όρο ηλικίας τα 16,3 έτη.

Η μείωση του στόλου προήλθε από το «ναυάγιο» βασικών παικτών του κλάδου, αλλά και από πωλήσεις για ενισχυση της ρευστότητας των εταιρειών.

Τον μεγαλύτερο στόλο έχει η Hellenic Seaways με 29 πλοία, ακολουθεί η ΝΕΛ με 18, η ATTICA Group με 13, η ΑΝΕΚ με 13 και οι Μινωικές με 7 πλοία. Ο μέσος όρος ηλικίας των πλοίων της ΑΝΕΚ είναι στα 23 χρόνια, ένας από τους υψηλότερους της αγοράς, ενώ η χανιώτικη εταιρεία έχει ναυλώσει δύο πλοία από τη HSW. Για την κάλυψη των άγονων γραμμών αξιοποιεί τα πλοία «Ιεράπετρα» και «Β. Κορνάρος».

Μέσος όρος
9,1 έτη Οι «Μινωικές» διαθέτουν έναν από τους νεότερους και πιο σύγχρονους στόλους της ακτοπλοΐας, με μέσο όρο τα 9,1 έτη. Η εταιρεία δραστηριοποιείται με δύο πλοία στη γραμμή Πειραιάς - Ηράκλειο και πέντε στην Αδριατική.

Η Attica διαχειρίζεται έναν στόλο 13 πλοίων, 5 εκ των οποίων ανήκουν στη Superfast και 9 στην Blue Star Ferries. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στην Αδριατική με τέσσερα πλοία, με πέντε πλοία στις Κυκλάδες, τρία στα Δωδεκάνησα και ένα στην Κρήτη, στο πλαίσιο της συνεργασίας με την ΑΝΕΚ.

Η ΝΕΛ διαχειρίζεται έναν στόλο 18 πλοίων με μέση ηλικία τα 25 έτη. Περιοχές δραστηριοποίησης της ΝΕΛ οι Κυκλάδες, οι Σποράδες και το Β.Α. Αιγαίο.

Η HSW διαχειρίζεται 29 πλοία που δραστηριοποιούνται κατά κύριο λόγο στην περιοχή του Αιγαίου.

Μιχάλης Σακέλλης*
Υπάρχει κίνδυνος να ακυρωθούν δρομολόγια
Η ακτοπλοΐα περνάει δύσκολες ημέρες. Εχουν συσσωρευτεί πολλά προβλήματα, τα οποία την τελευταία τριετία δεν μπόρεσαν να βρουν λύσεις, κυρίως λόγω κατάργησης του ΥΕΝ. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η περίοδος της θητείας του κ. Διαμαντίδη,οπότε καταργήθηκαν κρατήσεις υπέρ τρίτων, ύψους 7,5%, αλλά και τα αχθοφορικά και άλλες επιβαρύνσεις που κατέβαλαν οι επιβάτες. Στα χρόνια προβλήματα προστέθηκε το 2012 η μείωση έως 20% της κίνησης και η αύξηση κατά 20% της τιμής των καυσίμων. Πρόσφατα ενημερώσαμε τον υπουργό κ. Μουσουρούλη για τα τρέχοντα προβλήματα του κλάδου και τους ενδεχόμενους κινδύνους στην καλή εκτέλεση των δρομολογίων τη χειμερινή περίοδο λόγω αδυναμίας κάλυψης των εξόδων κίνησης. Τα προβλήματα έγιναν κατανοητά από τον υπουργό και συμφωνήθηκαν νέες συναντήσεις για τη λήψη οριστικών αποφάσεων.

*Διευθύνων σύμβουλος της Blue Star Ferries και πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας.

ΚΩΣΤΑΣ ΝΑΝΟΣ