[Κέρδος] Ερχεται νωρίτερα η απελευθέρωση των ΚΤΕΛ

[AlexNik]

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Νίκη Παπανικολάου

Mετά την απελευθέρωση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών και του κλάδου των ταξί ακολουθεί η απελευθέρωση των υπεραστικών επιβατικών οδικών μεταφορών (ΚΤΕΛ), η οποία, σύμφωνα με την κυβέρνηση, θα γίνει το 2015 και όχι το 2019 που προβλέπει ο ισχύων νόμος.

Ηδη, όπως ανακοινώθηκε, έως το τέλος Νοεμβρίου 2012, σε συνεννόηση με την Ομοσπονδία των ΚΤΕΛ και με όλους τους υπόλοιπους ενδιαφερομένους θα συνταχθεί νέα τεχνική μελέτη, ώστε έως τον Μάρτιο του 2013 να καταρτισθεί σχέδιο νόμου και η σχετική αγορά ν' απελευθερωθεί την άνοιξη του 2015.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για την απελευθέρωση των ΚΤΕΛ έχει ήδη εκπονηθεί μελέτη για λογαριασμό του τότε υπουργείου Μεταφορών με τους εναλλακτικούς τρόπους απελευθέρωσης της αγοράς των υπεραστικών επιβατικών οδικών μεταφορών. Στη μελέτη αυτή καταγράφηκε το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο και το μοντέλο οργάνωσης του κλάδου (κανόνες πρόσβασης στην αγορά, μορφές απελευθέρωσης) και έγινε «ακτινογραφία» του συγκεκριμένου κλάδου, όπου εξετάστηκαν, μεταξύ άλλων, ο αριθμός των ΚΤΕΛ που λειτουργούν στην ελληνική επικράτεια, πώς αλληλοεπηρεάζονται, ο ρόλος της πολιτείας (π.χ. ποιος ελέγχει τις τιμές των υπηρεσιών, πώς οι νέοι υποψήφιοι μπορούν να εισέλθουν στην αγορά), η χρήση των οχημάτων και για άλλους σκοπούς (σχολικά), οι περιορισμοί στη λειτουργία των ΚΤΕΛ (γεωγραφικοί, λειτουργικοί, τιμολογιακοί), ο αριθμός και το κόστος των αδειών λειτουργίας, οι δείκτες που αφορούν στο μέγεθος των ΚΤΕΛ σε σχέση με τη συνολική επιβατική τους κίνηση, η διαχείριση των εσόδων (κατανομή μεταξύ των λεωφορειούχων και οι δείκτες που αφορούν στην τιμή των παρεχόμενων υπηρεσιών και σύγκρισή τους με άλλα μέσα μεταφοράς).

Μέχρι στιγμής, το αρμόδιο υπουργείο δεν έχει διασαφηνίσει πώς θα γίνει η απελευθέρωση των ΚΤΕΛ, καθώς πλέον αναμένει τα αποτελέσματα της νέας τεχνικής μελέτης. Σύμφωνα πάντως με την πρόσφατη μελέτη του υπουργείου, μεταξύ των σεναρίων που προτείνονται, είναι: Η πλήρης απελευθέρωση με την παροχή του δικαιώματος διενέργειας μεταφορικού έργου σε όποιον επιθυμεί να παρέχει τη σχετική υπηρεσία, η μερική απελευθέρωση της αγοράς, με την ελεύθερη άσκηση του τακτικού συγκοινωνιακού έργου σε περιορισμένο αριθμό δρομολογίων, τα οποία, λόγω υψηλής ζήτησης, είναι κερδοφόρα, με παράλληλους διαγωνισμούς κερδοφόρων και άγονων γραμμών, καθώς και η δημοπράτηση ομάδων κερδοφόρων και ζημιογόνων γραμμών, μέσα από διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς άνοιγμα οποιουδήποτε δρομολογίου.

Μείζον ζήτημα και σε αυτόν τον κλάδο είναι αν το υπουργείο θα προχωρήσει στην έκδοση νέων αστικών - υπεραστικών συγκοινωνιών, αφού σήμερα για την απόκτηση άδειας απαιτείται ένα μεγάλο ποσό, καθώς στην αγορά ο αριθμός των προς πώληση αδειών ΚΤΕΛ είναι πολύ μικρός.

Υπενθυμίζεται ότι η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς απαιτεί πάγιο αίτημα των τουριστικών λεωφορείων.

Το ιστορικό των ΚΤΕΛ

Τα ΚΤΕΛ (Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων) είναι ιδιότυπες μεταφορικές επιχειρήσεις που εξυπηρετούν όλες τις δημόσιες τακτικές οδικές μεταφορές της χώρας μας (εκτός των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας, Θεσσαλονίκης και τμήματος της Ρόδου).

Με τον Νόμο 2119/1952 δημιουργήθηκαν τα ΚΤΕΛ σε κάθε νομό, με ορισμένη για κάθε ένα ΚΤΕΛ δικαιοδοσία και οι ιδιοκτήτες λεωφορείων, κατόπιν αδείας από την πολιτεία, εκτελούσαν συγκοινωνία και κάλυπταν τις ανάγκες κάθε περιοχής.

Στη συνέχεια με το ΝΔ 102/1973 παίρνουν τη μορφή των ΚΤΕΛ, που όλοι γνωρίζουμε τις τελευταίες δεκαετίες και ακολούθως με τον Νόμο 2163/2001, θεσπίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των ΚΤΕΛ τα οποία μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρείες.

Το ΚΤΕΛ αποτελεί από τον νόμο ηθελημένη (αναγκαστική) κοινή διοίκηση και διαχείριση περισσότερων ατομικών ανεξάρτητων υπηρεσιών, δηλαδή θεωρείται μία κατηγορία «αναγκαστικού συνεταιρισμού» με κύριο οργανωτικό χαρακτηρισμό την ιδιοκτησία των λεωφορείων να ανήκει στους ιδιοκτήτες μετόχους και η χρήση στο νομικό πρόσωπο του ΚΤΕΛ ΑΕ το οποίο είναι αρμόδιο για την οργάνωση της μεταφοράς των επιβατών.

Σήμερα, λειτουργούν στην Ελλάδα 62 ΚΤΕΛ, με στόλο 4.199 λεωφορείων, που εξυπηρετούν το σύνολο της χώρας. Κάθε νομός έχει το δικό του ΚΤΕΛ με ορισμένο έργο, δηλαδή συγκεκριμένες γραμμές.