[Η Καθημερινή] Στις 9/1 τελικά κλείνουν τα φτερά οι Κ.Α.

[Nikolas A.]

Εξήντα εννέα χρόνια μετά τη σύστασή τους οι Κυπριακές Αερογραμμές φαίνεται ότι πολύ σύντομα θα βρεθούν οριστικά αντιμέτωπες με τον χειρότερο εφιάλτη τους. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από την έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Διεύθυνση Ανταγωνισμού έχει καταλήξει στην απόφαση ότι οι κρατικές ενισχύσεις που έλαβε η εταιρεία στο παρελθόν ήταν παράνομες και ως εκ τούτου θα πρέπει να επιστραφούν στα κρατικά ταμεία. Απόφαση που ουσιαστικά ισοδυναμεί με λουκέτο, μιας και η εταιρεία αδυνατεί να επιστρέψει τα ογδόντα και πλέον εκατομμύρια που της εδόθησαν με διάφορες προκαλύψεις, προκειμένου να συνεχίζει να πετά. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Κομισιόν έχει πάρει τις αποφάσεις της εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα, πλην όμως, όπως φαίνεται, ανέμενε το αποτέλεσμα της πρόσφατης δημόσιας προσπάθειας εξεύρεσης ιδιώτη επενδυτή, προκειμένου να κάνει το επόμενο βήμα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», μετά το ανεπιτυχές αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών φαίνεται να είναι πεπεισμένοι ότι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η εταιρεία είναι μη αναστρέψιμη με μηδαμινές ελπίδες εξεύρεσης επενδυτή, που θα αναλάβει την εταιρεία. Όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές η Διεύθυνση Ανταγωνισμού έχει ενημερώσει για τις προθέσεις της τη Λευκωσία. Πηγές από τις Βρυξέλλες που γνωρίζουν για τις κινήσεις των τεχνοκρατών της Κομισιόν τοποθετούν χρονικά τους τίτλους τέλους για τις ΚΑ μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του νέου έτους με επικρατέστερη ημερομηνία την 9η Ιανουαρίου ημέρα Παρασκευή.

Τη συγκεκριμένη ημερομηνία, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αναμένεται ότι θα ανακοινωθεί και επίσημα η απόφαση της Κομισιόν. Η επιλογή της 9ης Ιανουαρίου έγινε ώστε οι όποιες εξελίξεις να δρομολογηθούν μετά τη γιορτινή περίοδο, προκειμένου να μην επηρεαστεί το επιβατικό κοινό που έχει προγραμματισμένα ταξίδια με την εταιρεία. Εάν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, με βάση τη διαδικασία που είχε ακολουθηθεί και στη Eurocypria, τα επόμενα βήματα είναι προκαθορισμένα. Το Διοικητικό Συμβούλιο των ΚΑ με απόφασή του θα θέσει την εταιρεία σε διαδικασία εκκαθάρισης. Μια διαδικασία, που, όπως μας επισήμαναν πηγές που γνωρίζουν, ενέχει κινδύνους. Ένας από αυτούς –όσο θεωρητικά και αν ακούγεται– είναι αν δεν γίνουν συντονισμένες και γρήγορες κινήσεις, να εμφανισθούν μέσω τρίτων ανεπιθύμητες εταιρείες, όπως η Turkish Airlines, για να αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία, όπως είναι φήμη και πελατεία των ΚΑ. Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους, αυτοί, με βάση το νόμο περί εταιρειών, θεωρούνται προνομιούχοι πιστωτές και έχουν προτεραιότητα στις αποζημιώσεις που θα διεκδικηθούν. Κύκλοι των ΚΑ μας διαβεβαίωναν ότι ακόμα και στο σενάριο της πτώχευσης, το ποσό που οφείλει το κράτος στο Ταμείο Προνοίας των εργαζομένων υπάρχει και θα δοθεί. Με βάση συγκρατημένους υπολογισμούς, οι ΚΑ σήμερα έχουν στα ταμεία τους περίπου 17 με 18 εκατομμύρια ευρώ.

Το σχέδιο Β΄
Η αναμενόμενη αρνητική εξέλιξη για τον κρατικό αερομεταφορέα θα φέρει τα πάνω κάτω στις αεροπορικές μεταφορές του τόπου, αφού για πρώτη φορά από το 1947 η Κύπρος θα μείνει χωρίς δική της αεροπορική εταιρεία. Ακόμα και στην περίπτωση που προκύψει ιδιωτικό ενδιαφέρον για ένα νέο ξεκίνημα, θα υπάρξει ένας «νεκρός χρόνος» μέχρι να στηθεί η διάδοχος κατάσταση των ΚΑ. Με βάση την πληροφόρηση που υπάρχει, ένα νέο ξεκίνημα στον χώρο των αεροπορικών μεταφορών της Κύπρου απαιτεί τουλάχιστον τρεις μήνες, με την προϋπόθεση ότι έχουν γίνει εκ των προτέρων κάποιες στοιχειώδεις προεργασίες. Σε πολιτικό επίπεδο η κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα προσπαθήσει να συμπιέσει το κόστος που θα εισπράξει από το διαφαινόμενο κλείσιμο της εταιρείας, καλυπτόμενη πίσω από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το λουκέτο θα εντείνει τις φωνές εκείνες που υποστηρίζουν ότι η τουριστική βιομηχανία και κατ’ επέκταση η οικονομία θα δεχθεί καίριο πλήγμα, μιας και η εταιρεία είχε σημαντική συμβολή στη μεταφορά τουριστών. Με δεδηλωμένη την κυβερνητική θέση ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να έχει δική της αεροπορική εταιρεία το ζητούμενο είναι να μην υπάρξει μεγάλο κενό που να γίνει αισθητό στο ταξιδιωτικό κοινό. Στη λογική αυτή η χειμερινή περίοδος εξυπηρετεί τη συγκεκριμένη επιδίωξη και δίνει μια ανάσα τριών με τεσσάρων μηνών για συνέχιση των ζυμώσεων εξεύρεσης επενδυτή ή επενδυτών που θα δημιουργήσουν μια αμιγώς κυπριακή εταιρεία. Σκέψεις γίνονται να προσεγγιστούν επιφανείς Κύπριοι της διασποράς, με στόχο να επενδύσουν σε μία αμιγώς νέα αεροπορική εταιρεία απαλλαγμένη από νοοτροπίες και καταστάσεις του παρελθόντος. Σε μια τέτοια περίπτωση, το κράτος θα παραχωρήσει στη νέα εταιρεία την εμπορική ονομασία και το λογότυπο των ΚΑ, καθώς και τις διακρατικές συμφωνίες που έχει υπογράψει για πτήσεις προς τρίτες χώρες. Το σενάριο η Cyprair Tours Limited, θυγατρική των ΚΑ, να αποτελέσει το νέο ξεκίνημα, θεωρείται απομακρυσμένο, αφού θα έπρεπε ήδη να είχε γίνει διαχωρισμός της από τη μητρική εταιρεία και να είχε υποβάλει τις δύο αιτήσεις για απόκτηση εμπορικής άδειας και πιστοποιητικού αεροπλοϊμότητας.

Τι θα γίνει με τα προπωλημένα εισιτήρια
Πέραν όλων των άλλων επιπτώσεων αυτό που φαίνεται να προκαλεί πολιτικούς πονοκεφάλους στο κυβερνητικό επιτελείο είναι τα εισιτήρια που προαγοράστηκαν μέχρι τον ερχόμενο Αύγουστο από το επιβατικό κοινό και τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, που, παρά τις σειρήνες, εμπιστεύτηκε την εταιρεία και προγραμμάτισε τα ταξίδια του. Η κυβέρνηση από πλευράς πολιτικού κόστους θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, αφού τα χρήματα που έχουν εισπραχθεί από τα προπληρωμένα εισιτήρια δεν υπάρχουν σε ειδικό λογαριασμό της εταιρείας, όπως προβλέπεται. Το ποσό των προπληρωμένων εισιτηρίων ανέρχεται κοντά στα 8 εκατομμύρια ευρώ και με βάση τη διαδικασία, θα πρέπει να έχουν κατατεθεί σε ένα λογαριασμό εμπιστεύματος. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της «Κ», το ποσό από τα προπληρωμένα χρησιμοποιήθηκε ήδη για τις τρέχουσες ανάγκες της εταιρείας. Με βάση την διαδικασία εκκαθάρισης και εφόσον τα εισιτήρια έχουν αγορασθεί με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες, οι επιβάτες θα αποζημιωθούν από την JCC (ή την όποια άλλη εταιρεία διεκπεραίωσε την ηλεκτρονική πληρωμή) και αυτή με τη σειρά της θα τα διεκδικήσει από τις Κυπριακές Αερογραμμές κατά τη διαδικασία εκκαθάρισης.

[panos81]

Το "σχέδιο Β" δεν νομίζω να περπατήσει. Μπορεί οι παλαιότερες γενιές των απόδημων Κυπρίων να αγαπάμε πολύ την πατρίδα μας, και μας πονάει το γεγονός ότι η Κύπρος θα υποστεί ένα τέτοιο (ακόμα) πλήγμα. Μέσα σε 10 χρόνια, κλείνουν και οι 5 αεροπορικές εταιρείες που είχε η χώρα. Και ναι μεν η Aerotrans και η Freedom ήταν ερασιτεχνικές, εξ αρχής καταδικασμένες απόπειρες, αλλά από την άλλη και η Helios και η Eurocypria είχαν μια σημαντική παρουσία, πόσο δε περισσότερο οι Κυπριακές Αερογραμμές που είναι (για όσο ακόμα μπορούμε να χρησιμοποιούμε ενεστώτα) ο εθνικός αερομεταφορέας.

Ειδικά για την παροικία της Ελλάδας, το πλήγμα θα είναι το σοβαρότερο. Ελλείψει ανταγωνιστή, μετά την αποχώρηση και της Olympic Air από την γραμμή Λάρνακας - Αθήνας, η Aegean, που αποκτά πλέον μονοπώλιο της γραμμής αυτής, θα αυξήσει κάθετα τις τιμές των εισιτηρίων. Η Ryanair είναι ανταγωνιστής εφόσον δραστηριοποιείται στην ίδια γραμμή, και στην Κύπρο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η Πάφος εξυπηρετεί το δυτικό τμήμα της Κύπρου, δεν εξυπηρετεί όμως κάποιον που έχει τελικό προορισμό την ανατολική πλευρά (Λάρνακα, Λευκωσία, Αγία Νάπα, Πρωταρά, Παραλίμνι κ.τ.λ.), οπότε πλέον οι μετακινήσεις προς την Κύπρο θα περιοριστούν στις αναγκαίες. Με την κρίση στην Ελλάδα, ένας απόδημος Κύπριος σκέφτεται τα € 200 - € 250 που μπορεί να κάνει τώρα ένα εισιτήριο για Λάρνακα, πολύ δε περισσότερο όταν την ίδια στιγμή πας Λονδίνο με € 150. Σκεφτείτε τι θα γίνει αν τα εισιτήρια πάνε π.χ. στα € 300...

Όσον αφορά την μεγαλύτερη παροικία Κυπρίων, αυτή του Λονδίνου, οι εναλλακτικές που απομένουν είναι σαφώς περισσότερες, καθώς οι British Airways, Monarch, Thomas Cook και easyJet πετάνε όλο τον χρόνο από το Λονδίνο προς την Λάρνακα.

Το σενάριο περί δημιουργίας νέου αερομεταφορέα από το μηδέν, ξεκινώντας με καθαρό χαρτί, στην οικονομική κατάσταση που βρίσκεται σήμερα η Κύπρος είναι μεγάλο ρίσκο. Η οικονομία της Κύπρου, καλώς ή κακώς, είναι στενά συνδεδεμένη με αυτή της Ελλάδας. Η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα και η ενδεχόμενη χρεωκοπία της και έξοδος από το Ευρώ, θα συμπαρασύρει και την Κύπρο. Μπορεί η Κύπρος να μην χρεωκοπήσει ως κράτος, αλλά σίγουρα θα υποστούν πλήγμα όσες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Ένα νέο "κούρεμα" κεφαλαίων είναι πιθανό. Γιατί κάποιος που έχει μοχθήσει στην Αγγλία ή αλλού για να φτιάξει περιουσία να την ρισκάρει; Ίσως μια λύση να ήταν η νέα εταιρεία, με δεδομένη την ελευθερία εκτέλεσης πτήσεων εντός Ε.Ε., να την συμφέρει να μην έχει ως καταστατική έδρα την Κύπρο αλλά άλλη χώρα. Αυτό θα της επέτρεπε να εκτελεί πτήσεις από την Κύπρο προς οπουδήποτε στην Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων σημαντικών προορισμών των σημερινών Κ.Α., όπως Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λονδίνο, Amsterdam, Ζυρίχη κ.ά., χωρίς να κινδυνεύει από ενδεχόμενη κατάρρευση της Κυπριακής οικονομίας.

Και ίσως μια νέα εταιρεία, αν τελικά δημιουργηθεί, να ήταν ορθότερο να ακολουθήσει ένα δόγμα που "φέρνει" προς τις low-cost εταιρείες, κάτι που εφαρμόζουν και άλλοι εθνικοί αερομεταφορείς πλέον, όπως η Aer Lingus της Ιρλανδίας και η Air Baltic της Λετονίας, απομακρύνοντας από πάνω τους κάποιες δαπάνες και προσφέροντας ελκυστικότερους ναύλους για τους επιβάτες. Μια νέα εταιρεία μπορεί να μην κληρονομεί τα χρέη της προκατόχου, αλλά δεν παύει να απαιτεί κεφάλαια για την δημιουργία της, τα οποία θα κληθεί να αποσβέσει σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον, όπου οι low-cost, με πρώτη την Ryanair, και το τρίο της Μέσης Ανατολής (Emirates, Etihad, Qatar) γιγαντώνονται με φρενήρεις ρυθμούς και σαρώνουν κάθε άλλη εταιρεία που δραστηριοποιείται στις ίδιες αγορές με αυτές.