Αναμνήσεις από τα ZiU-9

[harlek]

Για μένα, τρόλει ίσον ZiU. Τα καινούργια δεν τα πρόλαβα, χώρια που τις λίγες φορές που μπήκα μου φάνηκαν σαν αθόρυβα λεωφορεία. Ενώ το ZiU, ήταν τρόλει! Αναρτήσεις εντελώς κούτσουρο (νομίζω είχαν συνδυασμό από σούστες και αεροθαλάμους), μα ευτυχώς τα καθίσματα ήταν τόσο μαλακά (με ελατήρια) που όσοι κάθονταν δεν υπέφεραν. Αγαπημένη θέση, βέβαια, η κολλητή στην μικρή μπροστινή πόρτα. Από εκεί μπορούσες να βλέπεις καθαρά τον οδηγό να δίνει αγώνα για να μετακινήσει το όχημα. Το γκάζι είχε μια τεράστια διαδρομή και από την κίνησή του καταλάβαινες ότι στην ουσία είναι ένας επιλογέας ωμικής αντίστασης, που ρύθμιζε πολύ "χοντρικά" την ισχύ. Επίσης, έχω την εντύπωση πως όταν ο οδηγός το άφηνε, το τρόλει δεν έκοβε, αλλά συνέχιζε με την ίδια ισχύ, μέχρι να πατήσει το φρένο. Το πεντάλ του φρένου ήταν αριστερά από την κολώνα του τιμονιού, το πατουσες με το αριστερό πόδι και πρέπει να ήταν εξαιρετικά ευαίσθητο. Με το κάθισμα τύπου "καρέκλα θερινού σινεμά των 80s" να ανεβοκατεβαίνει ανεξέλεγκτα, είναι ένας άθλος που οι οδηγοί μπορούσαν να φρενάρουν έστω και με τον τρόπο που φρέναραν.
Θυμάμαι μια διαδρομή μου, νομίζω με το "13" κάπου στο Γαλάτσι, Πάσχα του 2000. Για το 2000 δεν ειμαι σίγουρος, αλλά για το Πάσχα είμαι, γιατί εκτός από το κλασικό "τσαντάκι" στο χώρο πίσω από το παρμπρίζ υπήρχε κι ένα τσουρέκι με πασχαλινό αυγό σε νάυλον! Εν πάση περιπτώσει. Το τρόλει σχεδόν άδειο κι εγώ στην αγαπημένη μου θέση. Ξαφνικά, σε κάποιο δρόμο του Γαλατσίου μας φεύγει η μία κεραία. Ψιθυριστά καντίλια (παρά τις άγιες μέρες) από τον οδηγό, ο οποίος κατεβαίνει να την ξαναβάλει. Μετά από αρκετή ώρα ξαναμπαίνει μέσα, αλλά τώρα οι χριστοπαναγίες είναι πιο έντονες: Η κεραία έχει μπλοκάρει σε κλαδιά δέντρων και είναι αδύνατο να κατέβει για να μπει στη γραμμή. Το τρόλει πρέπει με κάποιο τρόπο να κινηθεί προς τα πίσω. Πάνω που εγώ πιστεύω ότι κολλήσαμε για τα καλά, ο οδηγός βγάζει ένα παλούκι που υπηρχε κρυμμένο κάτω από την "καρέκλα" του και το χώνει στην υποδοχή μιας κάθετης "κολώνας" που αν θυμάμαι καλά βρισκόταν πίσω δεξιά του. Γυρίζει με δύναμη το παλούκι και (όπως κατάλαβα από το αποτέλεσμα) βάζει "όπισθεν"! Μετά πατάει κάτι διακόπτες που (επίσης όπως κατάλαβα από το αποτέλεσμα) ενεργοποίησαν την κίνηση με μπαταρίες (μέχρι τότε δε φανταζόμουν ότι το τρόλει έχει όπισθεν, ούτε ότι μπορεί να κινηθεί αυτόνομα). Ύστερα, αρχίζει να "τρομπάρει" με μανία το γκάζι και ω του θαύματος το τρόλει αρχίζει να κινείται πάρα πολύ αργά προς τα πίσω. Έτσι ξεμπλόκαρε η κεραία και έληξε το συμβάν.

Μια άλλη φορά είχαμε ένα αστείο περιστατικό στην Πατησίων,νομίζω κοντά στην πλατεία Κολιάτσου. Κατεύθυνση προς κέντρο. Ξαφνικά, φεύγει η κεραία. Η γνωστή διαδικασία - ο οδηγός κατεβαίνει και την ξαναβάζει. Έλα όμως που το τρόλει δεν έλεγε να περπατήσει! Παρόλα αυτά, ο οδηγός πρέπει να το είχε ξαναπάθει, γιατί δεν το έβαλε κάτω: Πηγαίνει δεξιά στα σκαλάκια της μπροστά πόρτας και ανοίγει ένα μεταλλικό κάλυμμα με μια μικρή ταμπελίτσα: "Μην ανοίγετε με σηκωμένες κεραίες". Αρχίζει να πειράζει κάτι μέσα εκεί (δυστυχώς από εκεί που καθόμουν δεν μπορούσα να δω τι) μέχρι που κάποια στιγμή ακούγεται ένα "τσαφ" και τον τινάζει το ρεύμα (ελαφρώς, όπως αποδείχθηκε)! Έξαλλος ο οδηγός αρχίζει χριστοπαναγίες, ενώ κάποιοι επιβάτες (το τρόλει ήταν τίγκα) αρχίζουν να κατεβαίνουν, μη βλέποντας φως στην εξέλιξη. Ο οδηγός ξαναδοκιμάζει μπας και το τρόλει περπατήσει μετά την (επώδυνη) επέμβασή του, αλλά τίποτα, νεκρό. Πίσω μας έχει έρθει ένα άλλο τρόλει και περιμένει. Ο οδηγός μας ξαναβγαίνει έξω και συζητά κάτι με τον οδηγό του άλλου τρόλει. Μετά από λίγο, μπαίνει μέσα και κάθεται στη θέση του. Κλείνει τις πόρτες. Το πίσω τρόλει ξεκινά και μας τρακάρει (!!) με περίπου 5χ.α.ω.! Το δικό μας τινάζεται μπροστά, "ξυπνάει" και συνεχίζουμε κανονικά τη διαδρομή μας!
Όσο απίστευτη κι ακούγεται αυτή η τακτική δεν πρέπει να ήταν και τόσο σπάνια. Φίλος μου έχει δει κι αυτός με τα μάτια του ακριβώς ανάλογο σκηνικό.

[panitos]

νομιζω κι γω μικρος το χα δει σε τρολευ της γραμμης 17 [νομιζω γυρω στο 1992] αυτο με το στουκαρισμα αλλα ημουν πολυ μικρος για να καταλαβω οτι ο πισω τρακαρε τον μπροστα!! Επισης θυμαμαι κ γω γενικα τα τρολευ αυτα,θυμαμαι και τον εκνευριστικο,για τα αυτια ενος μικρου παιδιου,ηχο του πενταλ γκαζιου (;; ),που εκανε κλαααανκ κλααανκ ,και εκεινο το ανατριχιαστικο για μερικους... ευαισθητους ηχος ζβιιιιιιιιιν οταν ξεκινουσε το οχημα...! Α και το κουμπακι το μαυρο το μικρουλι που πατουσες το πισω και ο οδηγος ανοιγε αναγκαστικα ολες τις πορτες αφου δεν ηξερε ποια πορτα "θελει" να ανοιξει για να κατεβεις! Στεναχωριεμαι που ειδα στο λεοφορια.τζιαρ οτι υπαρχει τρολευ αρθρωτο/(φυσαρμονικα ) και δεν ειχα μπει μεσα γμτ...

[harlek]

Το κλάνγκ-κλάνγκ προφανώς ήταν ο ήχος κάποιου μεγάλου ρελέ, που έδινε ή έκοβε το ρεύμα από τον ηλεκτροκινητήρα. Σύμφωνα με ένα site που είχα βρει πολύ παλαιότερα (και δεν μπορώ να το ξαναβρω), το ZiU διέθετε δευτερεύοντα (auxiliary) ηλεκτροκινητήρα που φόρτιζε τις μπαταρίες του, γύριζε την αντλία του υδραυλικού τιμονιού και κινούσε κάτι ανεμιστήρες για την ψύξη των αντιστάσεων. Το σύστημα αυτό έκανε μονίμως ένα βουητό όσο το τρόλει ήταν σε λειτουργία, ακόμα και σταματημένο (οχι όμως όσο περίμενε "σβηστό" στην αφετηρία). Η συχνότητα του βουητού μάλιστα άλλαζε ανάλογα με το πόση ισχύ ζητούσε ο οδηγός από τον ηλεκτροκινητήρα κίνησης (προφανώς δημιουργούνταν κάποια πτώση τάσης).
Ένας δεύτερος θόρυβος που ακουγόταν περιοδικά (ακόμα και με το τρόλει "σβηστό" στην αφετηρία) ήταν το κομπρεσέρ του αέρα που κάθε λίγο έπαιρνε μπρος. Αυτό έδινε πίεση στα φρένα, πιθανώς ( ; ) στους αεροθαλάμους της ανάρτησης, αλλά και στους μηχανισμούς για τις πόρτες (κάπου είχα διαβάσει ότι τα πρώτα ZiU-9 χρησιμοποιούσαν ηλεκτρικα μοτέρ στις πόρτες κι όχι πνευματικά).

Το μικρό κουμπάκι για τις στάσεις το θυμάμαι κι εγώ, νομίζω ήταν σε κάποιες κολόνες μεταξύ των παραθύρων και συχνά οι γριούλες δυσκολεύονταν να το φτάσουν. Ή, προσπαθούσαν να πατήσουν το φωτάκι πάνω από την πόρτα, νομίζοντας ότι ειναι κουμπί! Δεν ήξερα όμως ότι αν πατούσες το πίσω ο οδηγός δεν ήξερε ποια ν' ανοίξει...

Στο αρθρωτό ZiU είχα μπει 2-3 φορές και θυμάμαι ότι με είχε εντυπωσιάσει το πόσο στενάχωρο ήταν - καμία σχέση με τα αντίστοιχα λεωφορεία Β10Μ. Επίσης, πήγαινε εκνευριστικά αργά, ακόμα και με τα μέτρα των τρόλει. Ο "μύλος" στην ένωση των βαγονιών ήταν πολύ μικρός και νομίζω ότι έτριζε και αρκετά κατά την κίνησή του. Στο αρθρωτό με είχε εντυπωσιάσει και το γεγονός ότι το πίσω βαγόνι είχε μονούς τροχούς κι όχι διπλούς.

Όποιος γνωρίζει κάποιο τεχνικό χαρακτηριστικό των ΖiU ας το μοιραστεί μαζί μας. Νομίζω ότι τα παλαιά λεωφορεία είναι πολύ ριγμένα στο νέο φόρουμ!

[panitos]

ναι και γω θυμαμαι,ειχα δει κιολας μερικους να πατανε το φωτακι πανω απ την πόρτα !

[panitos]

Δυστυχως δεν εχω "εικόνα" των ικαρους επειδη σαν κερατσινιώτης εμπαινα στο πρασινο 843 και το τρολευ 17 μόνο!!! Και οσο για την εποχη που μιλαμε εμπαινα περισσοτερο στο 17 επειδη εμενα κοντα στο δημαρχειο κερατσινίου!Οταν ξεκινησα να εξερευνω γραμμες λεωφορειων,ειχαν ερθει τα πρωτα καινουρια τρολευ και οι σόμπες! Επισης κάτι που...σκεφτομαι τωρα,αλλα δε μπορω να αποσαφηνισω στο μυαλο μου. Μερικά τρολευ ειχανε ξύλινα καθισματα, [δλδ σαν τις καρεκλες στο σχολειο ενα πραγμα] και άλλα ειχανε καθισμα με ....μαξιλαράκι;;; που μολις καθοσουνα εκανε σαν να ξεφουσκωνει [και μαλλον ξεφουσκωνε] ;

[harlek]

Προσωπικά όσο θυμάμαι τα ZiU είχαν μπεζ καθίσματα, με το ξεφουσκώνον μαξιλαράκι που λες... Βέβαια δεν κυκλοφορούσα και πολύ μ' αυτά...

[ELBO O405GN]

Δυστυχως δεν εχω "εικόνα" των ικαρους επειδη σαν κερατσινιώτης εμπαινα στο πρασινο 843 και το τρολευ 17 μόνο!!! Και οσο για την εποχη που μιλαμε εμπαινα περισσοτερο στο 17 επειδη εμενα κοντα στο δημαρχειο κερατσινίου!Οταν ξεκινησα να εξερευνω γραμμες λεωφορειων,ειχαν ερθει τα πρωτα καινουρια τρολευ και οι σόμπες! Επισης κάτι που...σκεφτομαι τωρα,αλλα δε μπορω να αποσαφηνισω στο μυαλο μου. Μερικά τρολευ ειχανε ξύλινα καθισματα, [δλδ σαν τις καρεκλες στο σχολειο ενα πραγμα] και άλλα ειχανε καθισμα με ....μαξιλαράκι;;; που μολις καθοσουνα εκανε σαν να ξεφουσκωνει [και μαλλον ξεφουσκωνε] ;

Kαθίσματα με φορμάϊκα είχανε τα ιταλικά τρόλλεϋ (με την καμπουριαστή πλάτη) αν τα θυμάσαι.

[Konstantinos]

http://www.youtube.com/watch?v=yJd_q5aUp...re=related ZiU-9 σε διαφορες παραλλαγες.

[harlek]

Εδώ Ένα βίντεο (έτος 1997) από το εργοστάσιο κατασκευής των ZiU στη Ρωσία.

Να τι υπήρχε Να τι υπήρχε κάτω από το καπάκι με την ταμπελίτσα "Να μην ανοίγεται με σηκωμένες κεραίες", το οποίο βρισκόταν στα δεξιά όπως μπαίναμε από τη μπροστινή πόρτα.

[mimika l]

Δεν γνωρίζω τον ακριβή αριθμό, αλλά είχα δεί πριν μερικά χρόνια κάποια τρόλλει στο Ρουφ - στον εμπορευματικό σταθμό του Ο.Σ.Ε. - να στέκονται εκει και σε ερώτησή μου για που προορίζονται μου είπαν οτι τα στέλνουν στο Βελιγράδι. Επίσης είχα τηλεφωνήσει στον ΗΛΠΑΠ και μου είπαν οτι μόνο ένα βρισκόταν τότε στο αμαξοστάσιο της Αττικής και έχει αγοραστεί απο κάποιους στο εξωτερικό προφανώς για συλλεκτική χρήση.

[mercedes1988]

Με τα ziu-9 πήγαινα απ' την Καλλιθέα στο Σύνταγμα με τισ γραμμές 1 και 5.Μου άρεσαν τα καθίσματα τα οποία δεν ήταν ξύλινα όπως στ' άλλα αστικά και οι πόρτες κλείναν γρήγορα.Εκτός απ' αυτές τις γραμμές μπήκα και σε άλλες γραμμές.Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ εκείνης της εποχής που τα είχε αγοράσει.Αυτά τα τρόλλευ πέραν της Αθήνας τα έβλεπες μόνο σε χώρες του Ανατολικού μπλόκ.Ακόμα και σήμερα τα ziu έχουν έντονη την παρουσία τους στην πρώην Σοβιετική Ένωση.Η Ρωσία είναι η χώρα με το περισσότερο δίκτυο τρόλλευ στον κόσμο.

[Nikolas A.]

Αναμνήσεις από τα Ziu, πολλές και για εμένα, μιας και μένω κοντά στην Αχαρνών και με εξυπηρετούσε το 6 (τον παππού μου δηλαδή).

Αλλά πάντα θυμάμαι ότι σιχαινόμουν τα Ziu της γραμμής 6. Και βλέποντας αυτή τη φώτο επιβεβαιώθηκα.



Flickr, winsleigh

Διαφορετικός σχεδιασμός μπρος πίσω (σειρά 2000), άθλια κατάσταση, και μάλιστα οι φωτογραφίες είναι από το 1986, που γενήθηκα, πόσο μάλλον μεταγενέστερα.
Ενώ πάντα μου άρεσαν τα παρακάτω -και μου αρέσουν ακόμα φυσικά. (φώτο 2004)


Flickr, beranekp

Ευτυχώς που έχουμε ένα, αλλά δεν το βλέπουμε...

[Nikolas A.]

Και από τις πιο τελευταίες αναμνήσεις, σε φωτογραφίες από το μακρινό 2010, στο Βελιγράδι... Δε ξέρω αν κυκλοφορουν πλέον.


Flickr, p2-r2


Flickr, Sofijan


Flickr, CloudBuster

https://flic.kr/p/sN277

Στα τελευταία χρώματα που είχαν αποκτήσει στην Αθήνα.