[Καθημερινή] Μεγάλα εμπόδια για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ

[Konstantinos]

Της Αλεξανδρας Κασσιμη

Ιδιαίτερα φιλόδοξες κρίνονται οι προσπάθειες της κυβέρνησης να πείσει Ε.Ε. και ΔΝΤ ότι η αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει δρομολογηθεί και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί εντός του έτους. Η μνημονιακή υποχρέωση περιλαμβάνει στενότερα χρονοδιαγράμματα από τα αρχικά, που ήθελαν την εταιρεία λειτουργίας του ΟΣΕ να πωλείται στις αρχές του 2013. Οι κυβερνητικές διαρροές επιμένουν ότι η αποκρατικοποίηση της εταιρείας αποτελεί προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης, γεγονός το οποίο όμως στην αγορά φαντάζει ακατόρθωτο. Κατά τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα η ελληνική πλευρά επέμενε στην παράταση του χρονικού ορίζοντα ολοκλήρωσης της εν λόγω αποκρατικοποίησης, με το πρόσχημα της πλήρους εξυγίανσης της εταιρείας ώστε να επιτευχθεί υψηλότερο τίμημα. Ωστόσο, η τρόικα έθεσε τελικώς αυστηρότερο χρονοδιάγραμμα, υποστηρίζοντας ότι στόχος είναι να απαλλαγεί το Δημόσιο από τις ζημιές της εταιρείας και όχι απαραίτητα το υψηλότερο τίμημα στην πώληση. Θα πρέπει επίσης να θεσμοθετηθούν όλες οι προϋποθέσεις εισόδου κάθε ενδιαφερόμενου στη σιδηροδρομική αγορά. Στόχος ήταν να μπορεί, έως το δεύτερο τρίμηνο του έτους οποιαδήποτε ευρωπαϊκή εταιρεία, να εκτελεί σιδηροδρομικό έργο, έναντι τιμήματος, κάνοντας χρήση της υποδομής του ΟΣΕ. Οι επιβατικές μεταφορές θα ανατίθενται κατόπιν διαγωνισμών. Επίσης το τροχαίο υλικό που δεν χρησιμοποιείται από τον ΟΣΕ θα μεταφέρεται σε φορέα ο οποίος θα το νοικιάζει σε τιμές αγοράς και θα το διαθέτει κατόπιν διαγωνισμού. Ωστόσο τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί.

Ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός Κ. Χατζηδάκης, κατά την παραλαβή του χαρτοφυλακίου του από τον υπηρεσιακό υπουργό Υποδομών Σ. Σιμόπουλο είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ότι στις προτεραιότητες του υπουργείου περιλαμβάνεται η εξυγίανση του ΟΣΕ με «μέριμνα το συμφέρον των φορολογουμένων και την έγνοια των εργαζομένων», υπενθυμίζοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό τις τοποθετήσεις του ίδιου υπουργού πριν ξεκινήσει η προσπάθεια αποκρατικοποίησης της Ολυμπιακής. Η εν λόγω δήλωση έχει θορυβήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τους εργαζομένους οι οποίοι γνωρίζουν ότι στην παρούσα συγκυρία δεν υπάρχουν οι πόροι να χρηματοδοτήσουν την αποχώρησή τους από την εταιρεία όπως είχε γίνει στην περίπτωση του εθνικού αερομεταφορέα.

Η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη αυτή τη στιγμή με μια εταιρεία που εμφανίζει περιορισμένο ενεργό δίκτυο και χωρίς κανένα απολύτως ενδιαφέρον επενδυτών. Εταιρείες που είχαν επιδείξει ένα αρχικό ενδιαφέρον υποστηρίζουν ότι ακόμη και με τη διοίκηση στα χέρια του ιδιώτη, η σχέση οφέλους – ρίσκου είναι ανισομερής. Υποστηρίζουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι η οικονομική αλλά και η επιχειρησιακή επένδυση είναι ιδιαίτερα υψηλού ρίσκου χωρίς να εγγυάται αποτελέσματα.

Εμπόδιο επίσης αποτελεί ο φόβος έντονων συνδικαλιστικών αντιδράσεων στα σχέδια της κυβέρνησης όσον αφορά τη διαχείριση του προσωπικού. Παράλληλα προβλέπονται αλλαγές στον κανονισμό εργασίας και διαφοροποίηση του τρόπου κατανομής των βαρδιών ώστε να μην καταγράφονται υπερβολικές υπερωρίες.

Την ίδια στιγμή προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι η δυνατότητα εκτέλεσης σιδηροδρομικού έργου από ιδιώτες γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μη διασφαλίζονται ο ανταγωνιστικές συνθήκες, που θα οδηγούσαν σε μείωση του κόστους λειτουργίας, ενώ δεν εξασφαλίζεται η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Εκφράζεται επίσης η ανησυχία ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν θα αφήσει έδαφος για είσοδο ξένων στους πιο «ενδιαφέροντες» άξονες όπως είναι ο Αθήνα – Θεσσαλονίκη, με αποτέλεσμα τα δρομολόγια που δεν θα εκτελούνται από την εταιρεία να μην αποτελούν δέλεαρ ούτε για τους ιδιώτες. Ανοιχτή σε νομικές ενστάσεις κρίνεται επίσης η πρόβλεψη για απευθείας μακροχρόνια ανάθεση επιδοτούμενων δρομολογίων στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

[meganium]

Οι ισχυρές επιφυλάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θεωρεί ότι ο νόμος που προβλέπει τη διαγραφή των χρεών του ΟΣΕ και τη μεταφορά τους στο Δημόσιο ουσιαστικά αποτελεί κρατική επιδότηση προς τον ΟΣΕ και νόθευση του ανταγωνισμού.

Η εξεύρεση του κατάλληλου επενδυτή. Οι Γάλλοι στο παρελθόν δεν επιθυμούσαν τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αλλά ενδιαφέρονταν κυρίως για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον Όμιλο, την εκτέλεση έργων στο σιδηροδρομικό δίκτυο και την προμήθεια και συντήρηση του τροχαίου υλικού. Αμφίβολο θεωρείται πλέον και το ενδιαφέρον των Κινέζων, μετά την αποχώρησή τους από τη διεκδίκηση του Εμπορευματικού Κέντρου στο Θριάσιο.

Οι μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των έργων στον βασικό σιδηροδρομικό άξονα Κιάτο - Ειδομένη. Βάσει του χρονοδιαγράμματος του ΟΣΕ, τα έργα και κυρίως αυτά της ηλεκτροκίνησης δεν θα έχουν ολοκληρωθεί έως το 2015. Μέχρι τότε η χρησιμοποίηση πλήρως ηλεκτροκινούμενων τρένων δεν θα είναι εφικτή.

Το περιορισμένο ενεργό σιδηροδρομικό δίκτυο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, το οποίο μετά τις περικοπές που έγιναν στο πλαίσιο της εξυγίανσης ανέρχεται συνολικά σε περίπου 700 χιλιόμετρα.

Οι αντιδράσεις των εργαζομένων, οι οποίοι προειδοποιούν πως ύστερα από τις περικοπές προσωπικού κατά 55% και των αποδοχών τους κατά 45%, «δεν θα δεχτούν πλέον ούτε μία απόλυση». Σήμερα, απασχολούνται περίπου 2.450 εργαζόμενοι στη μητρική ΟΣΕ, 750 στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, 200 στην ΕΡΓΟΣΕ και 30 στη ΓΑΙΑΟΣΕ.

[meganium]

Προτού καν παρουσιάσει επίσημα η κυβέρνηση την πρότασή της για την ιδιωτικοποίηση των ελληνικών σιδηροδρόμων, οι συνδικαλιστές του ΟΣΕ σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι θα σταθούν απέναντι σε ενδεχόμενο εγχείρημα εισόδου στη ΔΕΚΟ στρατηγικού επενδυτή.

Συγκεκριμένα, σε ανακοίνωσή τους επισημαίνουν ότι:

«Με αφορμή μπαράζ δημοσιευμάτων για πώληση του λειτουργικού μέρους του ΟΣΕ η Πανελλήνια Ομοσπονδία Σιδηροδρομικών απαντά:

Η σημερινή Κυβέρνηση και τα κόμματα που τη στηρίζουν γνωρίζουν ότι ο σιδηρόδρομος σήμερα (ΟΣΕ – ΤΡΑΙΝΟΣΕ) δεν παράγει ελλείμματα.

H Κυβέρνηση πρέπει να έχει το Δημόσιο Σιδηρόδρομο μοχλό ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας και προτεραιότητές της να είναι:

• Η αξιοποίηση και εμπιστοσύνη των εναπομεινάντων Σιδηροδρομικών για την ταχύτερη ολοκλήρωση των έργων εκσυγχρονισμού του κεντρικού άξονα.

• Η επιθετική είσοδος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στις εμπορευματικές μεταφορές για αύξηση των εσόδων και η αναβάθμιση της ποιότητας παροχής υπηρεσιών στους επιβάτες του τρένου.

Ζητήσαμε συναντήσεις με τον κ. Χατζηδάκη και τα κόμματα που στηρίζουν την Κυβέρνηση (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ), έτσι ώστε με υπευθυνότητα να ακούσουμε και να πούμε τις απόψεις μας.

Σε κάθε περίπτωση, μετά την κατά 55% μείωση του υπηρετούντος προσωπικού και κατά 40% μείωσης των αποδοχών των Σιδηροδρομικών, η όποια προσπάθεια να γίνει ο Σιδηρόδρομος η «Ιφιγένεια» για τον εξευμενισμό των πνευμάτων της Τρόικα και η πρόσθεση 3.000 εργαζομένων στους χιλιάδες των ανέργων της χώρας, θα μας βρει απέναντι».

[meganium]

Συνάντηση με τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ κ. Φώτη Κουβέλη, στην οποία συζητήθηκαν τα προβλήματα των Σιδηροδρομικών καθώς και η κατάσταση και οι προοπτικές του ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, πραγματοποιήθηκε σήμερα μετά από αίτημα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, οι εκπρόσωποι της ΠΟΣ διατύπωσαν ανάμεσα στα άλλα και τις παρακάτω θέσεις:

1. Την ανάγκη να παραμείνει το δίκτυο και οι υποδομές του Ελληνικού Σιδηροδρόμου στην ιδιοκτησία και διαχείριση του Ελληνικού Δημοσίου και του ΟΣΕ.

2. Για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ να διερευνηθούν οι δυνατότητες στρατηγικών συμμαχιών για την ανάπτυξη του εμπορευματικού – μεταφορικού έργου και να μην προχωρήσουν ενδεχόμενα σχέδια ιδιωτικοποίησης – πώλησης της εταιρείας σε στρατηγικό επενδυτή.

3. Να μην υπάρξει καμία απόλυση του προσωπικού του Ομίλου ΟΣΕ (ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ) και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ το οποίο ήδη βρίσκεται σε οριακό σημείο, σε σχέση με τις λειτουργικές ανάγκες των Εταιρειών.

4. Να προχωρήσει άμεσα η έκδοση Κ.Υ.Α. από τους αρμόδιους Υπουργούς προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της συλλογικής διαπραγμάτευσης και να υπογραφεί η Σ.Σ.Ε. για το 2012.

Ο Πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ κ. Κουβέλης, διαβεβαίωσε τους εκπροσώπους των Σιδηροδρομικών ότι οι θέσεις αυτές τον βρίσκουν σύμφωνο και θα τις στηρίξει, θεωρώντας ότι ο Σιδηρόδρομος πρέπει να αποτελέσει μοχλό οικονομικής ανάπτυξης της εθνικής μας οικονομίας.

[meganium]

Η δύσκολη υπόθεση αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά και η εξυγίανση του ΟΣΕ θα είναι μεταξύ των θεμάτων που θα απασχολήσουν την συνάντηση που θα έχει σήμερα το βράδυ ο υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Κωστής Χατζηδάκης με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Από την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο ΥΠΑΝΥΠ έθεσε μεταξύ των πρώτων προτεραιοτήτων την εξυγίανση του ΟΣΕ με μέριμνα για τους εργαζόμενους αλλά και για τους φορολογούμενους, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, αφήνοντας με τον τρόπο αυτόν να εννοηθεί ότι περιθώρια για παχυλές παροχές προς τους εργαζόμενους, όπως συνηθίζονταν παλιότερα, δεν υπάρχουν.

Οι ελεγκτές της τρόικας αναμένεται ότι κατά την σημερινή συνάντηση θα ζητήσουν λεπτομερή στοιχεία για τις επιδόσεις της ΤΡΑΙΝΟΣΕ η οποία είναι πολύ πιθανόν ότι θα περιλαμβάνεται μεταξύ των πρώτων εταιρειών του δημοσίου που θα προωθηθούν για αποκρατικοποίηση.

Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος για την αναδιάρθρωση του Ομίλου ΟΣΕ προβλέπει την πώληση σε ξένο σιδηροδρομικό οργανισμό του 49% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με ταυτόχρονη εκχώρηση και του μάνατζμεντ της εταιρείας.

Άλυτες σημαντικές εκκρεμότητες

Παρότι, όμως, η συγκεκριμένη εταιρεία περιλαμβάνονταν εδώ και καιρό στην λίστα αποκρατικοποίησης, χωρίς, είναι η αλήθεια, να έχουν γίνει ενέργειες προς την κατεύθυνση αυτή καθώς ουδέποτε ορίστηκε σύμβουλος, εν τούτοις παραμένουν άλυτες σημαντικές εκκρεμότητες που δεν αποκλείεται, μάλιστα, να δημιουργήσουν προβλήματα στην υπόθεση αποκρατικοποίησης.

Το πλέον σοβαρό ζήτημα έχει και ευρωπαϊκή διάσταση καθώς εδώ και ένα χρόνο έχει τεθεί από την Κομισιόν ζήτημα κρατικής επιδότησης και ανταγωνισμού στην περίπτωση της διαγραφής των χρεών του ΟΣΕ και την εγγραφή τους στο δημόσιο χρέος.

Τα προβλήματα που υπάρχουν περιέγραψε με εύγλωττο τρόπο σε δήλωσή του και ο υφυπουργός Επικρατείας κ. Κεδίκογλου ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει μεγάλα νομικά και τεχνικά προβλήματα. Βούληση υπάρχει, αλλά θα θέλαμε και τη βοήθεια των Ευρωπαίων εταίρων μας για να λυθούν τα προβλήματα αποκρατικοποίησης της εταιρείας».

Θα πρέπει πάντως να αναφέρουμε ότι πληροφορίες φέρουν την κυβέρνηση να εξετάζει και το ενδεχόμενο παραχώρησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης δρομολογίων σε ενδιαφερόμενους, αντί της πώλησης «πακέτου». Οι πλειοδότες θα αποκτήσουν το δικαίωμα εκτέλεσης δρομολογίων με δικό τους (ιδιόκτητο ή νοικιασμένο) τροχαίο υλικό καθώς και προσωπικό.

Αντιδρούν οι εργαζόμενοι

Το ενδεχόμενο αποκρατικοποίησης των σιδηροδρόμων, είτε του ΟΣΕ είτε της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, προκαλεί έντονη την αντίδραση των εργαζομένων οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι δύο εταιρείες δεν παράγουν ελλείμματα.

Μάλιστα οι εργαζόμενοι έναντι της αποκρατικοποίησης αντιπροτείνουν ταχύτερη ολοκλήρωση των έργων εκσυγχρονισμού του κεντρικού άξονα, επιθετική είσοδο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στις εμπορευματικές μεταφορές για αύξηση των εσόδων και αναβάθμιση της ποιότητας παροχής υπηρεσιών στους επιβάτες του σιδηρόδρομου.

Να σημειώσουμε ότι το 2011 η ΤΡΑΙΝΟΣΕ κατέγραψε ζημιές, μετά από φόρους, ύψους 33,5 εκατομμυρίων ευρώ περιορίζοντας δραστικά τις ζημιές της έναντι του προηγούμενου έτους οπότε και ήταν ζημιογόνος κατά 187,3 εκατομμύρια ευρώ.

Η βελτίωση του αποτελέσματος οφείλονταν στην περικοπή του εργασιακού κόστους αλλά και στο κόψιμο γραμμών και δρομολογίων που προκαλούσαν βαριά ζημιά στην εταιρεία.

Η εταιρεία έχει όμως και σωρευμένες οφειλές ύψους περίπου 800 εκατομμυρίων προς τον ΟΣΕ.

Α. Παπαρήγα: Απαξίωση και συκοφάντηση του ΟΣΕ

Την αντίθεση του ΚΚΕ στην ιδιωτικοποίηση του ΟΣΕ, εξέφρασε η γενική γραμματέας της Κ.Ε. του κόμματος, κατά την επίσκεψή της στα κεντρικά γραφεία του Οργανισμού.

Η κ. Παπαρήγα τάχθηκε υπέρ της ενίσχυσης του σιδηροδρόμου, κάτι που, όπως είπε, έχει πολλά οφέλη, οικονομικά και περιβαλλοντικά.

Προανήγγειλε μάλιστα ότι θα θέσει το θέμα στην Βουλή και θα επιχειρήσει να προκαλέσει ονομαστική ψηφοφορία, σε συνεννόηση με άλλα κόμματα, καθώς η μειωμένη κοινοβουλευτική του δύναμη δεν του επιτρέπει, λόγω του Κανονισμού της Βουλής, να προκαλεί ονομαστικές ψηφοφορίες.

Η γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ έκανε λόγο για «προγραμματισμένη απαξίωση του σιδηροδρόμου και συκοφάντηση του ρόλου που μπορεί να παίξει στην εξυπηρέτηση και στην ανάπτυξη».