[Το Βήμα] «Σπάει» στα δύο η ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Αχιλλέας Χεκίμογλου
Την απόσχιση των εμπορευματικών δραστηριοτήτων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε μια νέα εταιρεία, με στόχο την επιτάχυνση της αποκρατικοποίησης του σιδηροδρομικού φορέα και την απεμπλοκή της υπόθεσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επεξεργάζεται πλέον το υπουργείο Υποδομών και Ανάπτυξης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», η ιδέα της απόσχισης του «φιλέτου» των εμπορευματικών σιδηροδρομικών μεταφορών έπεσε στο τραπέζι κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης μεταξύ του υπουργού κ. Κωστή Χατζηδάκη και του επιτρόπου ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Χοακίν Αλμούνια, με αντικείμενο το «ξεμπλοκάρισμα» της έρευνας για τυχόν κρατικές ενισχύσεις στη σιδηροδρομική εταιρεία.
Αιτία δεν είναι άλλη από την παράδοξη στάση της Κομισιόν, η οποία από τη μία έχει «παγώσει» επί 14 μήνες τον φάκελο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στη γενική διεύθυνση ανταγωνισμού και από την άλλη, μέσω της τρόικας, πιέζει για την άμεση αποκρατικοποίηση της εταιρείας.
Οπως πληροφορείται «Το Βήμα», ο κ. Χατζηδάκης έδωσε εντολή στο υπουργείο Υποδομών να επεξεργαστεί διάφορα εναλλακτικά σενάρια για την τύχη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προκειμένου να επιταχύνει τις διαδικασίες της ιδιωτικοποίησης και να υπερκεράσει το εμπόδιο των κοινοτικών υπηρεσιών.
Ετσι, μία από τις εισηγήσεις που επεξεργάζεται το υπουργείο είναι η πώληση της εταιρείας κομμάτι-κομμάτι, κάτι που μπορεί να γίνει μέσω νέου φορέα. Αυτό μπορεί να εκτελεστεί είτε με νόμο, όπως αναφέρουν κοινοτικές πηγές, είτε με τη δημιουργία θυγατρικής εταιρείας, που θα αναλάβει τις εμπορευματικές μεταφορές και θα ιδιωτικοποιηθεί. Σημειωτέον ότι διεθνώς στις σιδηροδρομικές μεταφορές το κερδοφόρο κομμάτι είναι το εμπορευματικό και όχι το επιβατικό, που κατά κανόνα παράγει ζημιές.
Αυτό το εξ ανάγκης «spin off», όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, θα μπορούσε να γίνει με την υπογραφή σύμβασης μεταξύ της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της νέας εταιρείας, με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις. Ενα σενάριο που βρίσκεται υπό επεξεργασία είναι η νέα επιχείρηση να αγοράσει πλήρεις υπηρεσίες από τη σιδηροδρομική εταιρεία, δηλαδή έλξη, προσωπικό, μεταφορά κτλ.
Οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν ότι εάν τελικώς αποφασιστεί η εφαρμογή του συγκεκριμένου μοντέλου, θα χρειαστούν κάποιοι μήνες ώσπου να στηθεί η νέα εταιρεία. Παράλληλα, παρατηρούν ότι όποιος επενδύσει σε αυτό το σχήμα, θα έχει εξασφαλίσει την πρωτιά σε μια αγορά που είναι μεν ανοιχτή (εμπορευματικές σιδηροδρομικές μεταφορές), αλλά πρακτικά είναι ιδιαίτερα «δύσκολη» για οποιαδήποτε ξένη εταιρεία θέλει να προσαρμοστεί στις συνθήκες του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου και να είναι ανταγωνιστική.
«Οποιος μπει πρώτος και είναι ξύπνιος, θα βγάλει λεφτά» σημειώνει πηγή των Βρυξελλών, που εξηγεί ότι διαμορφώνονται καλές συνθήκες για την ανάπτυξη των εμπορευματικών, σιδηροδρομικών μεταφορών, αφού «είναι εμφανές ότι η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν μπορεί να κάνει σωστά αυτή τη δουλειά, διότι δεν έχει την εμπειρία και την τεχνογνωσία, όμως μπορεί να εξασφαλίσει πόρους, παρέχοντας υπηρεσίες στον επενδυτή στη χονδρική». Η ίδια πηγή, όμως, δεν κρύβει ότι η συζήτηση είναι ακόμη θεωρητική, διότι ούτε το τι πωλείται ούτε κυρίως οι όροι και οι προϋποθέσεις έχουν καθοριστεί.
Πάντως, όπως αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι, το παράδειγμα της BDZ, δηλαδή της βουλγαρικής «ΤΡΑΙΝΟΣΕ», η οποία πλέον πνέει τα λοίσθια, μπορεί να διδάξει πολλά στην ελληνική πλευρά. Οπως λένε, οι Βούλγαροι έκαναν το λάθος να ανοίξουν την αγορά τους προτού εξυγιάνουν την εταιρεία, με αποτέλεσμα να είναι επενδυτικά αδιάφορη, αφού ήταν πολύ πιο εύκολο για μια ξένη εταιρεία να φέρει τη θυγατρική της στο βουλγαρικό δίκτυο. Μάλιστα, οι Βούλγαροι είχαν κάνει πλήρη απόσχιση των εμπορευματικών δραστηριοτήτων, στέλνοντας στη νέα εταιρεία μηχανοδηγούς, μηχανές και βαγόνια.
Ωστόσο, ακόμη και αν επιλεγεί αυτή η λύση, αποτελεί ερωτηματικό τι στάση θα τηρήσει τελικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με κοινοτικούς κύκλους, είναι πιθανότερο ο κ. Αλμούνια να πιέσει για την πώληση ολόκληρης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όπως άλλωστε προβλέπει και το μνημόνιο και όλοι αυτοί οι σχεδιασμοί να ακυρωθούν.
Ντιλ με την Deutsche Bahn
Υπόθεση ημερών είναι η υπογραφή συμφωνίας μεταξύ της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της Deutsche Bahn Schenker, θυγατρικής των Γερμανικών Σιδηροδρόμων (Deutsche Bahn). Μάλιστα, η συμφωνία έχει υψηλή πολιτική σημασία, καθώς είναι η πρώτη που υπογράφεται μεταξύ ελληνικής και γερμανικής επιχείρησης μετά την επίσκεψη της κυρίας Ανγκελα Μέρκελ στη χώρα μας.
Ωστόσο, το ντιλ προέκυψε εξ ανάγκης λόγω των προβλημάτων της βουλγαρικής BDZ, καθώς, όπως αναφέρουν διπλωμάτες, η εταιρεία δεν μπορούσε πια να εξυπηρετήσει τα εμπορευματικά φορτία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στη βουλγαρική επικράτεια. Ετσι, επελέγη η Deutsche Bahn Schenker, η οποία δραστηριοποιείται στη γειτονική χώρα.
Η συμφωνία είναι πρωτίστως τεχνική και προβλέπει την εκατέρωθεν ανταλλαγή φορτίων στους μεθοριακούς σταθμούς του Προμαχώνα και του Ορμενίου, με την υποχρέωση της ασφαλούς μεταφοράς τους. Παράλληλα, θα υπάρχει συμψηφισμός των υπηρεσιών, που θα παρέχει η κάθε πλευρά και στο τέλος θα καλύπτεται η διαφορά. Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, η συμφωνία μπορεί να μην παρέχει κάποιο σημαντικό οικονομικό αντάλλαγμα, αλλά στέλνει ένα μήνυμα στις διεθνείς αγορές.
Και στο βάθος COSCO - Ρώσοι
Τους επόμενους μήνες ενδέχεται να υπογραφεί συμφωνία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με την COSCO. Το ντιλ, που προβλέπει τη μεταφορά των φορτίων που φέρνει η κινεζική εταιρεία στον Πειραιά προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, δεν προχωρεί όμως ακόμη διότι υπάρχουν τρεις «αστερίσκοι». Ο πρώτος είναι καθαρά τεχνικός και έχει να κάνει με την παράδοση προς χρήση της νέας σιδηροδρομικής γραμμής του λιμένος του Ικονίου, που θα το συνδέει με το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο πεδίο. Ο δεύτερος είναι το μακροοικονομικό περιβάλλον της χώρας, το οποίο είναι στον «αέρα» όσο υφίσταται ο κίνδυνος της εξόδου από το ευρώ. O τρίτος είναι το μέλλον της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, καθώς η COSCO πρέπει να είναι 100% σίγουρη για το τι θα γίνει με τον βασικό της εταίρο προτού συμβληθεί με οποιονδήποτε για να μεταφέρει εμπόρευμα στην Ευρώπη μέσω του Πειραιά.
Παράλληλα, αναθερμαίνεται το ρωσικό ενδιαφέρον για τους Ελληνικούς Σιδηροδρόμους. Σύμφωνα με πληροφορίες, προ ημερών αντιπροσωπεία από τη Μόσχα βρέθηκε στην Αθήνα και συζήτησε για το ενδεχόμενο εμπλοκής των Ρωσικών Σιδηροδρόμων στη χώρα μας είτε με εξαγορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είτε με τη δημιουργία νέας εταιρείας.
|
