Attica Group και ΑΝEK αντέχουν ακόμη την πίεση του ομίλου Grimaldi στις γραμμές της Αδριατικής, όπως προκύπτει τουλάχιστον από τα μερίδια αγοράς των τεσσάρων εταιρειών για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2013 σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι o ιταλικός όμιλος, μέσω της Grimaldi Lines και της άλλης θυγατρικής του, της Minoan Lines, και με τη «στήριξη» της ιταλικής κυβέρνησης κερδίζει συνεχώς έδαφος στη μάχη του ανταγωνισμού απέναντι στις δυο μεγαλύτερες ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες και τις άλλες μικρότερες και κατέχει πλέον την πρώτη θέση σε μερίδια αγοράς. Ωστόσο, ΑΝΕΚ και Attica Group, οι οποί- ες σε μία από τις γραμμές (Πάτρα-Ηγουμενίτσα-Ανκόνα) έχουν συστήσει κοινοπραξία, εξακολουθούν, αθροιστικά, να κατέχουν τα πρωτεία στα μερίδια αγοράς στο σύνολο των γραμμών.
Παράλληλα η κόντρα του ιταλικού ομίλου με τις δύο μεγάλες ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν άφησε κανένα περιθώριο παρέμβασης στους μικρότερους παίκτες της αγοράς, οι οποίοι δραστηριοποιούνταν τα προηγούμενα χρόνια είτε στο Μπάρι είτε στο Μπρίντεζι. Από τα στοιχεία των λιμενικών αρχών που έχουν οι εταιρείες προκύπτει ότι σε επίπεδο εταιρειών η Attica Group διατηρεί τα πρωτεία στα μερίδια αγοράς, με τη Minoan Lines να ακολουθεί. Ωστόσο, εάν μαζί με τη Minoan Lines συνυπολογιστούν και τα μερίδια της Grimaldi Lines, τότε ο όμιλος Grimaldi έχει την πρωτοκαθεδρία.
Ειδικότερα στους επιβάτες στο πρώτο επτάμηνο του 2013 διακινήθηκαν στις γραμμές Ελλάδα-Ιταλία 730.390 επιβάτες έναντι 700.970 πέρυσι, σημειώνοντας αύξηση 4,19%. Ο όμιλος Attica Group με 266.500 επιβάτες διατηρεί μερίδιο 36,48% έναντι μεριδίου 34,72% πέρυσι (243.370 επιβάτες) και ακολουθεί η Minoan Lines με 182.000 επιβάτες και μερίδιο 24,91%, ενώ η Grimaldi Lines έπεται με 146.540 επιβάτες και μερίδιο 20,06%. Τέταρτη στη σειρά η ΑΝΕΚ με 129.500 επιβάτες και μερίδιο 17,73% και στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Ventouris με 5.850 επιβάτες και μερίδιο 0,81%.
Οι δυο εταιρείες του ομίλου Grimaldi διακίνησαν το επτάμηνο του 2013 περί τους 328.540 επιβάτες έναντι 208.850 το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Το μερίδιο αγοράς του ομίλου έφτασε το 44,97% έναντι 29,80% πέρυσι. Η Attica με την ΑΝΕΚ μαζί διακίνησαν 396.000 επιβάτες το 2013 έναντι 375.870 το επτάμηνο του 2012. Το μερίδιο αγοράς το 2013 ανήλθε στα 53,21% έναντι 52,62% το αντίστοιχο διάστημα του 2012.
Ανάλογη περίπου είναι η εικόνα και στα Ι.Χ. αυτοκίνητα και τα φορτηγά. Στα Ι.Χ. η αύξηση της μεταφορικής κίνησης ήταν το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2013 στο 5,49% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα πέρυσι. Αναλυτικότερα μεταφέρθηκαν 156.825 Ι.Χ. αυτοκίνητα έναντι 148.650 πέρυσι. Η Attica Group μετέφερε 47.410 Ι.Χ. με μερίδιο αγοράς 30,23% (44.050 Ι.Χ., με μερίδιο 29,63% πέρυσι), ενώ στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Minoan Lines με 43.930 Ι.Χ. και μερίδιο αγοράς 28,01% (38.680, 26,02% πέρυσι). Στην τρίτη θέση η ΑΝΕΚ με 33.300 Ι.Χ. και μερίδιο αγοράς 21,24% και στην τέταρτη η Grimaldi Lines με 30.910 Ι.Χ. και μερίδιο αγοράς 19,71%.
Στα φορτηγά παρατηρείται επίσης μία μικρή αύξηση της κίνησης στη διάρκεια του πρώτου επταμήνου σε σύγκριση με πέρυσι την ίδια περίοδο. Ειδικότερα στο εξεταζόμενο διάστημα στις γραμμές της Αδριατικής μεταφέρθηκαν 187.810 φορτηγά έναντι 183.875 φορτηγών την αντίστοιχη περσινή περίοδο, σημειώθηκε δηλαδή μία αύξηση κατά 2,14%. Η Attica Group μετέφερε 68.100 φορτηγά έναντι 66.565 πέρυσι (μερίδιο αγοράς 36,26% έναντι 36,20%) και ακολούθησε η Minoan Lines με 46.000 φορτηγά και μερίδιο 24,49% έναντι 44.520 πέρυσι (24,21% μερίδιο). Στην τρίτη θέση βρέθηκε η Grimaldi Lines με 40.310 φορτηγά έναντι 9.440 πέρυσι (μερίδιο 21,47% έναντι 5,14%) και στην τέταρτη θέση η ΑΝΕΚ, η οποία μετέφερε 32.950 φορτηγά έναντι 32.395 πέρυσι (μερίδιο αγοράς 17,55% έναντι 17,61%).
Στο δρομολόγιο της Ανκόνα η μεγαλύτερη «σύγκρουση»
Η μεγαλύτερη άμεση σύγκρουση μεταξύ ιταλικών και ελληνικών εταιρειών εξελίσσεται στη γραμμή Πάτρα-Ηγουμενίτσα-Ανκόνα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη από τις τέσσερεις γραμμές της Αδριατικής. Οι άλλες τρεις είναι η γραμμή Πάτρα-Ηγουμενίτσα-Μπρίντεζι, όπου δραστηριοποιείται μόνo η Grimaldi Lines, η γραμμή Πάτρα-Ηγουμενίτσα -Μπάρι, όπου δραστηριοποιούνται ο όμιλος Attica και η Ventouris Ferries, και η γραμμή Πάτρα-Ηγουμενίτσα-Βενετία, όπου δραστηριοποιείται μόνο η ΑΝΕΚ.
Στη γραμμή της Ανκόνα δραστηριοποιείται η Minoan Lines και η κοινοπραξία ΑΝΕΚ-Superfast, που έχουν συστήσει οι ΑΝΕΚ και Attica. Στην εν λόγω γραμμή η Minoan Lines έχει προσθέσει και το λι- μάνι της Τεργέστης μετά την απόφασή της την άνοιξη του 2012 να αποχωρήσει από τη γραμμή της Βενετίας. Στη γραμμή της Ανκόνα στο επτάμηνο διακινήθηκαν συνολικά 336.169 επιβάτες έναντι 342.385 πέρυσι, σημειώθηκε δηλαδή μία μικρή μείωση, με την κοινοπραξία ΑΝΕΚ-Superfast να διακινεί 185.900 επιβάτες περίπου και τη Minoan περί τους 150.250 επιβάτες. Επίσης στην ίδια γραμμή μεταφέρθηκαν το επτάμηνο 78.300 Ι.Χ. αυτοκίνητα, περίπου 500 λιγότερα σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα πέρυσι. Η κοινοπραξία μετέφερε 44.000 Ι.Χ. και τα υπόλοιπα η Minoan Lines.
Στα φορτηγά, όμως, η εικόνα είναι αντίθετη, καθώς η θυγατρική του ιταλικού ομίλου, η Minoan Lines, μετέφερε την πλειονότητα των φορτηγών: 38.900 σε σύνολο 71.100, κατακτώντας μερίδιο αγοράς 54,71%. Σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξε το γεγονός ότι τα πλοία της Minoan Lines είναι πολύ μεγαλύτερης χωρητικότητας σε φορτηγά. Στη συνολική μεταφορά φορτηγών στη γραμμή της Ανκόνα σημειώθηκε μία μικρή μείωση κατά 4.500 φορτηγά σε σύγκριση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2012.
Κυριαρχεί η ιταλική σημαία
Στην επιχειρηματική σύγκρουση που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αδριατική, όπου πριν από λίγα χρόνια κυριαρχούσαν απόλυτα οι ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες, ο ιταλικός όμιλος Grimaldi Lines έχει βασικό «σύμμαχο» την ιταλική κυβέρνηση η οποία έχει λάβει μία σειρά μέτρων για τη στήριξη της ιταλικής σημαίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ιταλική νομοθεσία προβλέπει την παρακράτηση των φόρων μισθωτών υπηρεσιών που εισπράττουν οι εταιρείες από τους εργαζομένους στα πλοία τους. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς στελεχών ακτοπλοϊκών εταιρειών, το μισθολογικό κόστος των πλοίων που φέρουν την ελληνική σημαία είναι κατά 50% υψηλότερο από εκείνο πλοίων που φέρουν την ιταλική σημαία.
Αλλαγές
Πάντως, το μισθολογικό κόστος των ελληνικών πλοίων αναμένεται να μειωθεί ελαφρώς τη χειμερινή περίοδο μετά την υπουργική απόφαση για μειωμένες συνθέσεις. Τέλος, να σημειωθεί ότι στην πλειονότητα των πλοίων που δραστηριοποιούνται στα δρομολόγια της Αδριατικής κυματίζει η ιταλική σημαία, καθώς τα πλοία της Minoan Lines, της Grimaldi Lines και δύο πλοία της ΑΝΕΚ -σύνολο δηλαδή οκτώ πλοία- φέρουν την ιταλική σημαία, ενώ ελληνική σημαία φέρουν τα πλοία του ομίλου Attica και ένα πλοίο της ΑΝΕΚ -σύνολο πέντε πλοία. Τέλος, το πλοίο «European Express» φέρει την κυπριακή σημαία.
Εξαφανίζονται οι μικρές εταιρείες
Οι μικρότερες ναυτιλιακές εταιρείες δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν, σε συνθήκες υψηλού κόστους καυσίμων, τις μεγαλύτερες, ρίχνοντας τις τιμές. Φέτος, κατά τη θερινή περίοδο, για ένα μικρό διάστημα δραστηριοποιήθηκε στις γραμμές της Αδριατικής από τις μικρότερες εταιρείες μόνο η Ventouris Ferries.
Λάμπρος Καραγεώργος - lkar@naftemporiki.gr