[Το Βήμα] Εύκολες πτήσεις μέσα από τη στάχτη

[Konstantinos]

Η easyJet δοκιμάζει σύστημα που θα καθοδηγεί τα αεροπλάνα μέσα από τα νέφη της ηφαιστειακής τέφρας

Φαφούτη Λαλίνα

Πριν από τρία χρόνια η τέφρα από την έκρηξη του ηφαιστείου Εϊγιαφγιαλαγέκουλ στην Ισλανδία είχε παραλύσει τις αεροπορικές συγκοινωνίες στην Ευρώπη «παγιδεύοντας» χιλιάδες επιβάτες σε αεροδρόμια σε όλο τον πλανήτη. Τώρα, σε μια προσπάθεια αποφυγής ανάλογων φαινομένων στο μέλλον, η easyJet σε συνεργασία με την Airbus και το Νορβηγικό Ινστιτούτο Αεροπορικών Ερευνών (NIAR), ετοιμάζονται να δοκιμάσουν ένα σύστημα που θα «καθοδηγεί» τα αεροπλάνα μέσα από τα νέφη της στάχτης.

Το «μοναδικό πείραμα» όπως χαρακτηρίζεται από τους εμπνευστές του, θα διεξαχθεί τον προσεχή Αύγουστο, αν και οι ακριβείς ημερομηνίες και ο εναέριος χώρος στον οποίο θα λάβει χώρα δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί. Ενας τόνος ηφαιστειακής τέφρας κατέφθασε πάντως για τον σκοπό αυτόν από την Ισλανδία στο αεροδρόμιο του Λούτον στη Βρετανία, στην έδρα της easyJet. Στο πλαίσιο της δοκιμής ένα Airbus θα διασπείρει τέφρα στην ατμόσφαιρα υπό «ελεγχόμενες συνθήκες» ενώ ένα δεύτερο Airbus εφοδιασμένο με το νέο σύστημα θα πραγματοποιεί πτήσεις προσπαθώντας να την αποφύγει.

Αποφεύγοντας την τέφρα

Το σύστημα AVOID (Airborne Volcanic Object Imaging Detector) που έχουν αναπτύξει η easyJet, η Airbus και επιστήμονες του NIAR βασίζεται σε μια διπλή κάμερα με ακτίνες υπερύθρων. Μπορεί να ανιχνεύσει σωματίδια στάχτης σε απόσταση ως και 100 χλμ. και σε υψόμετρο από τα 5.000 ως τα 50.000 πόδια, βοηθώντας τους πιλότους να προσαρμόσουν την πορεία τους ώστε να αποφεύγουν τα επικίνδυνα για τα αεροσκάφη νέφη της ηφαιστειακής τέφρας.

Παράλληλα οι πληροφορίες που συλλέγει μπορούν να δώσουν στους σταθμούς του εδάφους μια σαφέστερη εικόνα για την κατανομή της τέφρας στην ατμόσφαιρα ώστε να σχεδιάσουν καλύτερα τις πτήσεις και την πορεία που αυτές θα ακολουθούν. Σύμφωνα με ανακοίνωση της easyJet, το πείραμα θα ελέγχεται μέσω δύο δορυφόρων προκειμένου να εξασφαλιστεί η απόλυτη ακρίβειά του.

«Πρόκειται για το τέλειο επιστημονικό πείραμα» δήλωσε ο Φρεντ Πράτα, επιστήμονας του NIAR και κύριος σχεδιαστής του AVOID στην εφημερίδα «Daily Mail». «Θα ξέρουμε ακριβώς πόση τέφρα έχουμε εναποθέσει στην ατμόσφαιρα, καθώς επίσης και τις συγκεντρώσεις και τη σύστασή της. Στη συνέχεια το AVOID θα τη μετρήσει και θα δείξει τις δυνατότητες της τεχνολογίας».

Παγκόσμιο ενδιαφέρον

Το πείραμα της easyJet αναμένεται με ενδιαφέρον όχι μόνο από τους συντελεστές του αλλά και από άλλες αεροπορικές εταιρείες καθώς και από τους αρμόδιους φορείς. Η έκρηξη του ηφαιστείου της Ισλανδίας το 2010, η οποία είχε προκαλέσει τον μεγαλύτερο αποκλεισμό του ευρωπαϊκού εναερίου χώρου από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ζημιές ύψους 1,5 ως 2,5 εκατ. ευρώ στην αεροπλοΐα, αποτελεί ίσως το πιο «τρανταχτό» παράδειγμα «ηφαιστειακού κινδύνου» για τα αεροσκάφη, δεν είναι όμως το μόνο.

«Ολοι εργαζόμαστε για τη μείωση της επίδρασης των νεφών ηφαιστειακής τέφρας και η τεχνολογία του AVOID ίσως αποδειχθεί πολύτιμη για τον εντοπισμό του εναέριου χώρου που δεν έχει ρυπανθεί από στάχτη» δήλωσε ο Μάνφρεντ Μπίρνφελντ, ανώτατος μηχανικός της Airbus, στο πρακτορείο Bloomberg. «Για αυτό και η Airbus υποστηρίζει την ανάπτυξη του AVOID».

Από την πλευρά του ο Ιαν Ντέιβις, διευθυντής του τμήματος μηχανικών της easyJet, επεσήμανε μιλώντας στο BBC: «Η απειλή από τα ηφαίστεια της Ισλανδίας εξακολουθεί να υπάρχει, γι' αυτό και η τελειοποίηση της τεχνολογίας του AVOID είναι ζωτικής σημασίας ώστε να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα ξαναδούμε ποτέ τις σκηνές του 2010. Σημαίνει ότι αν γίνει μια νέα έκρηξη και η τέφρα κατέβει προς την Ευρώπη θα μπορούμε να προσδιορίσουμε πού βρίσκεται και να πετάμε σε περιοχές που είναι απολύτως ασφαλείς».