Ούτε Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) ούτε κλασική εργολαβία. Ο ΟΣΕ θα διατηρήσει τη συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου μέσα από τις λεγόμενες συμβάσεις SLA (Service Level Agreement), δηλαδή με Σύμβαση Παροχής Επιπέδου Υπηρεσιών, στις οποίες ο ανάδοχος δεσμεύεται για συγκεκριμένους δείκτες ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει και αμείβεται βάσει αυτών των επιδόσεων.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Βήματος», ο προϋπολογισμός αναμένεται να ξεκινήσει από τα 35 εκατ. ευρώ κατ' έτος και ίσως να αυξηθεί εάν συμπεριληφθεί στο συμβόλαιο και το έργο της φύλαξης του σιδηροδρομικού δικτύου.
Αυτό αποφασίστηκε κατ' αρχήν έπειτα από ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου στο υπουργείο Υποδομών, υπό τον υπουργό κ. Μ. Χρυσοχοΐδη και τη συμμετοχή των σιδηροδρομικών φορέων, τερματίζοντας έτσι ένα σίριαλ που κρατούσε πολλούς μήνες.
Δημόσιο και ιδιώτες
Με απόφαση του υπουργού Υποδομών, την πρώτη περίοδο της θητείας του στο υπουργείο, είχε ακυρωθεί το σχέδιο Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για την ανάληψη της συντήρησης και της φύλαξης του σιδηροδρομικού δικτύου. Ο κ. Χρυσοχοΐδης θεώρησε «γαλαντόμο» το σχέδιο και υποστήριξε την άποψη των σιδηροδρομικών, που ήθελαν τη συντήρηση του δικτύου να παραμείνει εντός ΟΣΕ.
Το σχέδιο που είχε προωθήσει ο ΟΣΕ στην Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ προέβλεπε τρεις διαγωνισμούς για τη συντήρηση και τη φύλαξη συντήρησης στο δίκτυο του Προαστιακού, στη γραμμή Πειραιάς - Πλατύ και στη γραμμή Πλατύ - Αλεξανδρούπολη - Ορμένιο, με διάρκεια επτά ετών και συνολικό προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ (50 εκατ. ευρώ ετησίως). Σημειωτέον ότι το σχέδιο ΣΔΙΤ ξεκινούσε από την παραδοχή ότι το Δημόσιο καταβάλλει στον ΟΣΕ κάθε χρόνο 70 εκατ. ευρώ για να συντηρεί το δίκτυο.
Από την άλλη πλευρά, στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) συζητούσε με τους υποψήφιους αγοραστές της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της Rosco στη βάση ότι η συντήρηση και η φύλαξη του δικτύου θα περνούσαν στον ιδιωτικό τομέα, αφού ο ΟΣΕ κατά γενική ομολογία δεν μπορεί να προστατεύσει την περιουσία του. Άλλωστε, το σενάριο ενός «ΟΣΕ light» άρεσε πολύ στις Βρυξέλλες, που δεν θέλουν να θυμούνται τις ημέρες που η τρόικα ανακάλυπτε το χρέος ύψους 10 δισ. ευρώ των ελληνικών σιδηροδρόμων.
Όπως διαρρέεται από την Καρόλου, η κακοδαιμονία της συντήρησης του δικτύου εκπορεύεται από τη μνημονιακή αναδιάρθρωση του ΟΣΕ, που αφαίμαξε το στελεχιακό δυναμικό του οργανισμού. Ωστόσο δεν υιοθετούν όλοι αυτή την άποψη, αφού προ του «νόμου Ρέππα» για τον ΟΣΕ το 2010 η συντήρηση του δικτύου ανήκε στην ΕΡΓΟΣΕ, η οποία είχε καλύτερες επιδόσεις στο συγκεκριμένο πεδίο.
Εγκατάλειψη και παρακμή του δικτύου
Το πέρασμα της συντήρησης του δικτύου στον ΟΣΕ οδήγησε στην εγκατάλειψη και στην παρακμή του. Τα τελευταία χρόνια το δίκτυο της ηλεκτροκίνησης υπέστη διάλυση και δεν λειτουργεί νοτίως της Τιθορέας, ενώ η σηματοδότηση και η τηλεδιοίκηση του δικτύου έχουν καταστραφεί, και μάλιστα ακόμη και ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος είναι «τυφλός».
Ήδη, το Δημόσιο πληρώνει ακριβά τη συγκεκριμένη απόφαση, αφού για τη μεν αποκατάσταση της ηλεκτροκίνησης η ΕΡΓΟΣΕ «τρέχει» εργολαβία ύψους 22 εκατ. ευρώ, που αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου έξι μήνες, ενώ για την ανάταξη της σηματοδότησης προκήρυξε διαγωνισμό προ δύο εβδομάδων, προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, που δεν έχει ακόμη ανάδοχο.
Στην Καρόλου γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν έχουν την πολυτέλεια του χρόνου αφού, για παράδειγμα, η ΕΡΓΟΣΕ ολοκληρώνει ως τα τέλη του Απριλίου την αποκατάσταση των βλαβών του Προαστιακού. Αν δεν υπάρχει ανάδοχος από πλευράς ΟΣΕ έως τότε, είναι πολύ πιθανόν ό,τι φτιάχτηκε να ξανακαταστραφεί και να απαξιωθεί γρήγορα.
Παρ' όλα αυτά, το υπουργείο Υποδομών αποφάσισε ότι ο ΟΣΕ «ως κύριος και διαχειριστής της υποδομής» να προχωρήσει άμεσα στην προετοιμασία και προκήρυξη διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου που θα αναλάβει τη συντήρηση του δικτύου.
Αυτό που καθιστά όμως την υπόθεση σοβαρή είναι ότι η συντήρηση του δικτύου συνδέεται και με την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, καθώς ο ΟΣΕ θα δεσμευτεί με ρήτρες έναντι των αγοραστών για το μίνιμουμ των υπηρεσιών που θα παρέχει στο δίκτυο. Έτσι, εάν υπάρχουν προβλήματα στη διαχείριση που αποτυπώνονται στα δρομολόγια, στη χωρητικότητα και στη λειτουργία της γραμμής, ο ΟΣΕ θα πληρώνει πρόστιμα στους αγοραστές της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.