[Real.gr] Τη Δευτέρα επιστρέφει η Τρόικα

[Konstantinos]

Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου

Τη λογική του «ένα βήμα τη φορά» σε σχέση με την ελληνική υπόθεση υιοθέτησε το συμβούλιο eurogroup που συνεδρίασε χθες βράδυ στο Λουξεμβούργο, όπως πολύ χαρακτηριστικά επεσήμαναν τόσο ο Ζ.Κ.Γιουνκερ, όσο και η Κριστίν Λαγκάρντ που παραβρέθηκε εκτάκτως με σκοπό να απευθύνει συστάσεις στη Ευρωζώνη. Παρόντες στη συνεδρίαση ήταν τόσο ο Πωλ Τόμσεν, όσο και ο Σερβάας ΝτεΡόουζε που έχει την υψηλή εποπτεία του ελληνικού μνημονίου.

Την χώρα εκπροσώπησε, για τελευταία φορά, ο απερχόμενος υπηρεσιακός υπουργός κ.Γ.Ζανίας, που από αύριο γυρνάει στα καθήκοντά του στο πανεπιστήμιο.

Σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους ο απερχόμενος υπουργός ενημέρωσε το Συμβούλιο για την νέα πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, παρουσίασε αναλυτικά τα οικονομικά στοιχεία και την εξέλιξη του προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με την ίδια πηγή ο Γ.Ζανίας φέρεται να είπε στους ομολόγους του ότι από δημοσιονομικής άποψης το πρόγραμμα είναι σε γενικές γραμμές στο σωστό δρόμο (δεν έχει εκτροχιαστεί) ενώ έχουν υπάρξει και σημαντικές πρόοδοι στην απόδοση των φορολογικών εσόδων. Στις μεγάλες εφορίες της χώρας (που αντιπροσωπεύουν το 55-60% των φορολογικών εσόδων) έχει καταγραφεί αύξηση της τάξης του 9% στα έσοδα, πράγμα που κατά την απερχόμενη κυβέρνηση δείχνει ότι «ο κόσμος πληρώνει τους φόρους του». Ο υπουργός ανέπτυξε και τις επιδόσεις της χώρας στην ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας (το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κατά 34,5% κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους), τις προσπάθειες αναδιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα, όπως και το μεγάλο αγκάθι του προγράμματος, δηλαδή τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που ελλείψει βουλής δεν προχώρησαν όσο έπρεπε.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο Γ.Ζανίας επεσήμανε ότι η Ελλάδα έχει ήδη καλύψει τα 2/3 της απαιτούμενης δημοσιονομικής προσαρμογής (άνω των 10 μονάδων του ΑΕΠ σε μέγεθος στο πρωτογενές επίπεδο). Φυσικά «υπήρξαν και παράπλευρες απώλειες» όπως η σωρευτικά άνω του 20% ύφεση, η ανεργία στο 22,6% και 50% στους νέους. Η αντίληψη των ελληνικών αρχών είναι πως αυτό συνέβη αφενός λόγω του μεγέθους της προσαρμογής, αφετέρου λόγω της ταχύτητας. Κατά συνέπεια ο υπουργός ζήτησε από το eurogroup να εξετάσει στο μέλλον λεπτές ρυθμίσεις (fine tuning) στο οικονομικό πρόγραμμα, όπως και την εισαγωγή ενός προγράμματος για την ανάπτυξη.

Ακόμα και έτσι όμως η ελληνική πλευρά δεν κατέθεσε αίτημα αναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου, αποδεχόμενη ότι πρώτα θα κατέβει η τρόικα στην Αθήνα, θα κάνει μια αποτίμηση της κατάστασης και μετά βλέπουμε...

Το eurogroup εξάλλου όπως έγινε γνωστό από τον πρόεδρο Γιούνκερ και τον επίτροπο Ρεν δεν μπήκε στην ουσία των λεπτομερειών της ελληνικής υπόθεσης. Αντιθέτως, όπως επεσήμανε ο Ζ.Κ.Γιούνκερ: «Ακούσαμε προσεκτικά τον κ. Ζανιά που μας διαβεβαίωσε για την αποφασιστικότητα της Ελλάδας να τιμήσει τις δεσμεύσεις της. Τη Δευτέρα η Τρόικα θα επιστρέψει στην Αθήνα. Θα κάνει μια επικαιροποίηση του μνημονίου. Η επόμενη δόση θα δοθεί μετά από την τακτική αξιολόγηση. Σημειώνουμε την πρόθεση του EFSF να εκταμιεύσει το 1 δις που έχει παρακρατήσει από την προηγούμενη δόση. Πανομοιότυπη ήταν η τοποθέτηση της Κρ.Λαγκάρντ, όσο και του Ο.Ρεν, που δεν θέλησαν να προδικάσουν τις εξελίξεις τους επόμενους μήνες». Ρεν: «Χαιρετίσαμε τον σχηματισμό κυβέρνησης. Το πρώτο της μέλημα θα πρέπει να είναι η ανάταξη του προγράμματος. Η Τρόικα θα δει τι έγινε, τι δεν έγινε και τι πρέπει να γίνει...»

Όπως έγινε γνωστό το 1 δις από τον EFSF θα διατεθεί σε 2 δόσεις για την κάλυψη της ελληνικής συμμετοχής στον ESM (450εκ τον Ιούλιο και 450 εκ τον Οκτώβριο). Κάπου εκεί ξεκινάνε και τα ελληνικά προβλήματα καθώς οι ευρωπαίοι κατέστησαν σαφές ότι δεν πρόκειται να εκταμιεύσουν καμία δόση πριν από τον επόμενο έλεγχο, που μπορεί μεν η Κρ.Λαγκάρντ, να διαβεβαιώνει ότι δεν θα πάρει πολύ χρόνο, στην πράξη όμως είναι αρκετός για να φέρει την Αθήνα στα όρια τη ρευστότητας. Τα ταμειακά διαθέσιμα φτάνουν δε φτάνουν μέχρι τα τέλη Ιουλίου και η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να εκδώσει έντοκα γραμμάτια για να καλύψει της ανάγκες της, περιμένοντας τα 4,2 δις της επόμενης δόσης (3,3 από τα οποία θα πάνε για να αποπληρώσουν υποχρεώσεις προς την ΕΚΤ τον Αύγουστο). Σε ένα ακραίο ενδεχόμενο εξετάζεται ακόμα και να γίνει εκτάκτως χρήση των 3 δις που περισσεύουν ως μαξιλάρι στο Τ.Χ.Σ., προορίζονταν για τις τράπεζες, αλλά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί.

Για το ζήτημα της ρευστότητας Ρεν και Λαγκάρντ περιορίστηκαν να πουν ότι «παρακολουθούν στενά την κατάσταση και δεν θα υπάρξει πρόβλημα».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο έλεγχος θα γίνει από τα στελέχη της τρόικας σε δύο δόσεις - τη Δευτέρα μόνο με τους επικεφαλής, Μ.Μόρς, Μαζούχ και Τόμσεν και αργότερα τον Ιούλιο με πλήρες κλιμάκιο ελεγκτών.

Κρ.Λαγκάρντ: «Απειλείται η βιωσιμότητα του ευρώ»

Ο πραγματικός λόγος που η διευθύντρια του ΔΝΤ βρέθηκε στο Λουξεμβούργο ήταν για να απευθύνει συστάσεις στους 17 εταίρους στο κοινό νόμισμα που πρέπει να κινηθούν γρήγορα για να αποφύγουν τα χειρότερα. Η Κρ.Λαγκάρντ, εισηγήθηκε τρεις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες:

1. τραπεζική ενοποίηση, συμπεριλαμβανομένης και της εγγύησης των καταθέσεων.
2. Δημοσιονομική ένωση, συμπεριλαμβανομένης και της έκδοσης ευρωομολόγων (υπό τον όρο κεντρικού ελέγχου).
3. Τρίτον, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας στον Νότο

και τρεις σύντομες δράσεις για το σήμερα:

1. «δημιουργική» νομισματική πολιτική από την ΕΚΤ.
2. Δημοσιονομική προσαρμογή με έμφαση στο διαρθρωτικό έλλειμμα.
3. Ανακεφαλιοποίηση των τραπεζών με σπάσιμο της σύνδεσης τραπεζών κρατών. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν οι τράπεζες δανείζονται απευθείας από τον EFSF χωρίς να προσφεύγουν κράτη.

Ο Ό.Ρεν εκ μέρους της Κομισιόν και ο Ζ.Κ.Γιούνκερ έσπευσαν να συμφωνήσουν και να υιοθετήσουν τις συστάσεις που θα συζητηθούν και στη σύνοδο κορυφή της άλλης εβδομάδας. Η Γερμανία όμως, μάλλον έχει άλλη άποψη...

[Konstantinos]

- Η “επιδημία” ασθενειών που χτύπησε την κυβέρνηση μπλοκάρουν τους τροϊκανούς
- Τι θα ζητήσουν όταν φτάσουν και τι θα κάνουν στις αλλαγές που θα ζητήσει η κυβέρνηση
- Δυσαρέσκεια σε ΔΝΤ, ΕΚΤ και ΕΕ από τις εξαγγελίες για μείωση των φορολογικών συντελεστών

Ανοικτό φαίνεται πως είναι το θέμα αναβολής της προγραμματισμένης, για αύριο, επίσκεψης των μελών της τρόικας στην Ελλάδα λόγω του διπλού ιατρικού κρούσματος που έπληξε την κυβέρνηση.

Όπως εκτιμούν στελέχη της κυβέρνησης και φέρεται να δήλωσε ένας από αυτούς στο πρακτορείο Reuters, τόσο η ακινησία, στην οποία επεβλήθη από τους γιατρούς του ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, όσο και η νοσηλεία του προορισμένου για τη θέση του υπουργού Οικονομικών, Βασίλη Ράπανου, ενδέχεται να αναβάλουν για λίγες μέρες την επίσκεψη στην Αθήνα, των εκπροσώπων της ΕΕ, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ.

Πάντως πέρα από τον χρόνο άφιξης της τρόικας η προοπτική και η διάθεση των εκπροσώπων των δανειστών είναι δεδομένα: Και συμπυκνώνεται στον όρο «καρότο και μαστίγιο» για τους όρους του μνημονίου.

Τι ζητούν και τι δίνουν οι Βρυξέλλες στη νέα κυβέρνηση - Οι κόκκινες γραμμές στη διαπραγμάτευση

Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας “Έθνος”, οι τροϊκανοί αφήνουν μισάνοιχτο παράθυρο για ηπιότερες αλλαγές στα εργασιακά και για σταδιακές και στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις, αλλά θα είναι σκληροί και ανυποχώρητοι στη μείωση του προσωπικού στο Δημόσιο, ακόμα και με απολύσεις, και στις περαιτέρω περικοπές στα κονδύλια του Δημοσίου με όχημα τα ειδικά μισθολόγια και τις κοινωνικές παροχές.

Στο επίκεντρο των εξονυχιστικών ελέγχων για το «για το τι υλοποιήθηκε, τι δεν έγινε και κυρίως στον προσδιορισμό των άμεσων προτεραιοτήτων» θα βρεθούν η υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών και κυρίως η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων. Επιπρόσθετα, με την πρόοδο και την ταχύτητα στις διαρθρωτικές αλλαγές συνδέουν την ενίσχυση του αναπτυξιακού σκέλους με την εκταμίευση πόρων από το νέο πακέτο των 130 δισ. ευρώ που αποφασίστηκε στη Ρώμη.
Μετά την παραδοχή του επικεφαλής της ομάδας εργασίας του Eurogroup Τόμας Βίζερ ότι το δεύτερο πρόγραμμα βρίσκεται ήδη εκτός στόχων.

Η επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών και των ιδιωτικοποιήσεων αποτελεί τον απαράβατο όρο προκειμένου -υπό όρους- να υπάρξει χαλάρωση του μνημονίου, αρχής γενομένης από την ικανοποίηση του ελληνικού αιτήματος για χρονική παράταση στη μείωση του ελλείμματος.

«Η άτυπη περίοδος χάριτος έληξε», τονίζουν πηγές της Κομισιόν στις Βρυξέλλες, οι οποίες αναφέρουν ότι πρώτο μέλημα της τρόικας είναι να διαπιστώσει σε ποιο σημείο βρίσκονται οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Αθήνα για μείωση των δαπανών κατά 1,5% του ΑΕΠ το 2012.

Αν και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι από τις βασικές «κόκκινες γραμμές» για την τρόικα είναι τα μέτρα για τη μείωση του κόστους εργασίας κατά 15% στη διάρκεια του προγράμματος και τη διασφάλιση της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας, οι Βρυξέλλες φέρονται διατεθειμένες να βάλουν νερό στο κρασί τους για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, θέτοντας θέμα επανεξέτασης της Γενικής Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Στο φορολογικό πεδίο η τρόικα θα επιμείνει στην ανάγκη να επισπευσθεί η φορολογική μεταρρύθμιση με την κατάργηση αδικαιολόγητων εξαιρέσεων και προνομιακών καθεστώτων ώστε να καταστεί το σύστημα πιο δίκαιο και πιο απλό. Στόχος είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, που κατά την Κομισιόν θα επιτρέψει τη σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών.

Στην έδρα της Επιτροπής καθιστούν σαφές ότι η μεταρρύθμιση αυτή θα πρέπει να αφορά το φόρο εισοδήματος, τον εταιρικό φόρο, τον ΦΠΑ, τον φόρο ιδιοκτησίας και τις κοινωνικές εισφορές. Ο στόχος είναι να υπάρξει ανακατανομή των φορολογικών βαρών με κριτήριο την εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση των φορολογούμενων, πράγμα που σημαίνει ότι κάποιοι θα κερδίσουν και κάποιοι θα χάσουν.

Οι Βρυξέλλες δεν έχουν αντίρρηση στη μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ υπό την προϋπόθεση ότι οι απώλειες εσόδων του Δημοσίου θα αναπληρωθούν από άλλα ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος μέτρα.

Πάντως τα παραπάνω παραπέμπουν σε αλλαγές στα κλιμάκια και τους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα, σύνδεση των φοροαπαλλαγών με το ύψος του εισοδήματος πράγμα που σημαίνει ψαλίδισμα ή και κατάργησή τους από ένα εισοδηματικό ύψος και πάνω, φορολόγηση όλων των πηγών εισοδήματος με βάση τη κλίμακα, αντικατάσταση του τέλους των ακινήτων με ένα νέο φόρο στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας (κατοικίες, οικόπεδα, αγροτεμάχια) με κλιμακωτούς συντελεστές και με απαλλαγές ανάλογα με την αντικειμενική αξία της περιουσίας, την οικογενειακή κατάσταση και το πόθεν έσχες του φορολογούμενου.

Αρμόδιοι κοινοτικοί αξιωματούχοι κάνουν λόγο για επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας έως το τέλος Ιουλίου. Σημειώνουν ότι στόχος θα πρέπει να είναι ο καθορισμός κατώτατων μισθών, σε πιο μόνιμη βάση, που θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα διαβουλεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων και κυρίως το προϊόν της σκληρής διαπραγμάτευσης μεταξύ των ελληνικών αρχών και της τρόικας.

Πηγές της Κομισιόν τονίζουν ότι θα πρέπει να εξαλειφθούν οι διαφορές στους κατώτατους μισθούς οι οποίες προέκυπταν ανάλογα με τη μορφή της εργασίας, τη μόρφωση, την οικογενειακή κατάσταση και την επαγγελματική εμπειρία αλλά δεν είχαν θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

Παραμένει ασαφές ποιο θα είναι το ύψος του νέου κατώτατου μισθού, αλλά και η διαπραγματευτική ισχύς των εργαζομένων, ενώ στον αέρα βρίσκεται και η επαναφορά της μετενέργειας.

Πάντως, οι δανειστές διαμηνύουν ότι δεν θα δεχθούν αλλαγές οι οποίες θα προκαλούσαν αύξηση του μισθολογικού κόστους, που θεωρούν κυρίαρχο παράγοντα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.