[Καθημερινή] Απειλή προστίμου από Ε.Ε. για κρατική ενίσχυση προς την ΤΡΑΙΝΟΣΕ

[meganium]

Στον αέρα η ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, η οποία παραπέμπει πλέον στην περίπτωση της Ολυμπιακής

Αρωμα παλαιάς Ολυμπιακής φαίνεται ότι παίρνει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, καθώς η χώρα κινδυνεύει για ακόμη μία φορά να αντιμετωπίσει ζήτημα κρατικών ενισχύσεων, μη συμβατών με τους κοινοτικούς κανονισμούς, με αφορμή το σχέδιο εξυγίανσης του ΟΣΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποστείλει «πρόσκληση υποβολής παρατηρήσεων» στην ελληνική κυβέρνηση, ζητώντας διευκρινίσεις για το ενδεχόμενο, το σχέδιο εξυγίανσης των ελληνικών σιδηροδρόμων να περιλαμβάνει κρατικές ενισχύσεις, ενώ έχει ήδη ενεργοποιήσει τη διαδικασία έρευνας. Κατά συνέπεια τίθεται σε κίνδυνο και η προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ -όχι μόνο λόγω απουσίας επενδυτικού ενδιαφέροντος- καθώς παρά την αρχική έγκριση της τρόικας για το σχέδιο εξυγίανσης του ΟΣΕ, δεν έχει λάβει ακόμη το «πράσινο φως» από την Ε.Ε.

Στη σχετική επιστολή η Επιτροπή μάλιστα αφήνει σαφείς αιχμές για προχειρότητα στη σύνταξη του σχεδίου εξυγίανσης, αμφισβητώντας ορισμένες από τις προβλέψεις, ενώ τονίζει παράλληλα ότι ορισμένες υποθέσεις εργασίας δεν ακολουθούν τις συνήθεις πρακτικές της αγοράς.

Η επιστολή

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στη σχετική επιστολή της η Ε.Ε. αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα του σχεδίου εξυγίανσης του ΟΣΕ, καθώς σημειώνει ότι «η Επιτροπή αμφιβάλλει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης είναι αρκετά στιβαρό για να αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ». Σύμφωνα με την Επιτροπή, το σχέδιο εξυγίανσης στηρίζεται αποκλειστικά σε μειώσεις προσωπικού και δαπανών και σε αυξήσεις των εσόδων από υψηλότερες τιμές εισιτηρίων, χωρίς να εξετάζει σε ικανοποιητικό βαθμό εάν η εταιρεία έχει άλλα προβλήματα αποτελεσματικότητας που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Παράλληλα, ασκεί δριμεία κριτική για τον τρόπο υπολογισμού της ζήτησης των εισιτηρίων μετά την επιβολή των αυξήσεων στις τιμές τους. «Ορισμένες από τις παραδοχές στις οποίες βασίζεται το σχέδιο αναδιάρθρωσης, π.χ. ο αντίκτυπος των προτεινόμενων αυξήσεων των τιμών στη ζήτηση, φαίνεται ότι δεν βασίζονται σε γενικά αποδεκτά δεδομένα της αγοράς» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Χαρακτηρίζει επίσης «παρωχημένες» ορισμένες παραδοχές του σχεδίου εξυγίανσης, όσον αφορά τις μετατάξεις εργαζομένων για παράδειγμα, οι οποίες έπρεπε να ολοκληρωθούν έως τον περασμένο Απρίλιο, ενώ μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο (οπότε και εστάλη η επιστολή από την Ε.Ε.) είχε ολοκληρωθεί μόλις το 60% των μετατάξεων.

Την ίδια στιγμή χαρακτηρίζεται «πολύ εύθραυστη η ισορροπία εσόδων - δαπανών», η οποία καθιστά το σχέδιο αναδιάρθρωσης πολύ ευάλωτο ακόμα και στις μικρότερες διακυμάνσεις. Επιρρίπτονται δε ευθύνες για το γεγονός ότι δεν περιλαμβάνεται ανάλυση ευαισθησίας για τις μεταβολές της ζήτησης ούτε εξηγήσεις σχετικά με τις παραδοχές για τις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές.

Αμφισβητήσεις

Η πολυδιαφημισμένη υπαγωγή ορισμένων σιδηροδρομικών δρομολογίων σε καθεστώς Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας (ΥΔΥ) φαίνεται ότι αμφισβητείται και αυτή. Στο σχέδιο εξυγίανσης προβλέπεται ότι έως το 2013 θα μπορούν ορισμένες γραμμές να επιδοτούνται με ποσό που δεν θα ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ.

Αναλυτικά η γραμμή Αθήνα - Θεσσαλονίκη θα επιδοτηθεί με 7 εκατ., ο Προαστιακός της Αθήνας με 15 εκατ., ενώ η γραμμή Θεσσαλονίκη - Αλεξανδρούπολη - Δίκαια με άλλα 15 εκατ. Υπό καθεστώς επιδότησης βρίσκονται και τα δρομολόγια Εδεσσα - Θεσσαλονίκη, Αθήνα - Καλαμπάκα, Θεσσαλονίκη - Καλαμπάκα, Αθήνα - Βόλος και η τοπική γραμμή Διακοπτό - Καλάβρυτα. Μοναδικές κερδοφόρες γραμμές οι οποίες δεν χαρακτηρίζονται άγονες είναι ο Προαστιακός Θεσσαλονίκης, ο Προαστιακός Πάτρας και το δρομολόγιο Λάρισα - Θεσσαλονίκη.

Προβληματισμό προκαλεί επίσης στην Ε.Ε. η ανάληψη χρεών του ΟΣΕ από το Δημόσιο με παράλληλη μεταβίβαση της ακίνητης περιουσίας του. Η μεταφορά χαρακτηρίζεται δύσκολο εγχείρημα, ενώ, όπως επισημαίνει σε ερώτηση ο βουλευτής της Ν.Δ. Κ. Χατζηδάκης, «ο ΟΣΕ συνεχίζει να είναι πρωτοοφειλέτης στα δάνεια που έχει συνάψει με τις τράπεζες και οποιαδήποτε αλλαγή της περιουσιακής του κατάστασης θα προκαλούσε προβλήματα στις δανειακές συμβάσεις, καθιστώντας τα δάνεια ληξιπρόθεσμα και το ανεξόφλητο ποσό άμεσα απαιτητό».

Πώς η Κομισιόν ξεκίνησε την έρευνα

Η Κομισιόν ξεκίνησε, από τον περασμένο Ιούλιο, έρευνα για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, προκειμένου να διαπιστώσει εάν υφίσταται θέμα κρατικών ενισχύσεων προς την εταιρεία για την περίοδο από το 2007, που ιδρύθηκε, μέχρι το 2009. Η έρευνα στρέφεται γύρω από έξι συγκεκριμένα μέτρα, συνολικού ύψους 1,2 δισ., που αφορούν τη διαγραφή υποχρεώσεων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, τις συμβάσεις για τη συνεργασία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ με τον ΟΣΕ, τις μετατάξεις προσωπικού και τη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων και τις αποζημιώσεις που παρέχονται στην εταιρεία για τις Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας (άγονες γραμμές). Η διαδικασία ουσιαστικά ενεργοποιήθηκε παράλληλα με την έγκριση από την τρόικα του προγράμματος αναδιάρθρωσης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Την ίδια στιγμή, σύγχυση έχει δημιουργηθεί και με το ζήτημα της αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ, καθώς, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, περισσότεροι από ένας φορείς είναι αρμόδιοι για τη διαδικασία αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ: το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), η ΓΑΙΑΟΣΕ και η Ειδική Γραμματεία Αναδιαρθρώσεων - Αποκρατικοποιήσεων.