Οι μεταφορές στην Ευρώπη μετά το Brexit
Μετά την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ακούγονται πολλά για τις επιπτώσεις που θα έχει στις μετακινήσεις των Ευρωπαίων πολιτών από και προς το Ηνωμένο Βασίλειο.
Διάλεξα να βάλω αυτό το post στην κατηγορία των αερομεταφορών, καθώς αυτές θα επηρεαστούν περισσότερο.
Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν, αλλά οι βασικοί πυλώνες είναι οι εξής:
1. Η Βρετανίδα Πρωθυπουργός, Theresa May, επιμένει στο λεγόμενο "σκληρό" Brexit, δηλαδή την πλήρη διακοπή κάθε σχέσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
2. Η Βρετανική easyJet εκτελεί πολλά δρομολόγια εντός Ευρώπης.
3. Η Ryanair, η καταστατική έδρα της οποίας είναι στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας, έχει τις σημαντικότερες βάσεις της σε Βρετανικά αεροδρόμια, και εκτελεί και πτήσεις εσωτερικού στην Βρετανία αλλά και πτήσεις από την Βρετανία προς Ευρώπη.
4. Έχει αποκλειστεί η συμμετοχή του Η.Β. στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Περιοχή, δηλαδή στην ενιαία αγορά μεν αλλά χωρίς να είναι μέλος της Ε.Ε. δε, όπως συμβαίνει επίσης με την Νορβηγία, την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν.
5. Το Η.Β. έχει επίσης αρνηθεί να εγγυηθεί την παραμονή των Ευρωπαίων πολιτών στο Η.Β., λέγοντας ότι θα πρέπει να λάβει αντίστοιχη εγγύηση από την Ε.Ε. για τους Βρετανούς που διαμένουν στην Ευρώπη. Η May όμως δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να κλείσουν τα σύνορα του Η.Β. ακόμα και πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας, «για να μην καταλήξει η μισή Ρουμανία και Βουλγαρία εδώ».
6. Δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι η αντίδραση των εταίρων, ειδικά των Γερμανών που πλέον κυβερνούν απολυταρχικά την Ε.Ε., στο «αντάρτικο» του Η.Β.. Κατά πάσα πιθανότητα θα δούμε μια συμπεριφορά αυταρχική, τιμωρητική και εκδικητική, προς γνώση και συμμόρφωση άλλων χωρών που ίσως αποφασίσουν να αποχωρήσουν. Η σύγκριση με την Νορβηγία ή την Ελβετία, που κάποιοι κάνουν, είναι αδόκιμη καθώς οι χώρες αυτές δεν ήταν ποτέ μέλη της Ε.Ε. ενώ η Βρετανία ήταν, οπότε η αντιμετώπιση των εταίρων δεν θα είναι ίδια.
Οπότε τα πράγματα μπορούν να διαμορφωθούν ως εξής:
Αερομεταφορές:
Βέλτιστο σενάριο: Υπογράφεται συμφωνία μεταξύ Η.Β. και Ε.Ε. για ενιαίο αεροπορικό χώρο και όλα μένουν ως έχουν.
Ρεαλιστικό σενάριο: Η easyJet χάνει το δικαίωμα να εκτελεί πτήσεις εντός Ε.Ε. και πρέπει να περιοριστεί σε πτήσεις μεταξύ Η.Β. και Ευρώπης. Η δημιουργία θυγατρικής με έδρα κάποιο Ευρωπαϊκό κράτος είναι δύσκολη, γιατί το ποσοστό που θα μπορεί να κατέχει η easyJet Βρετανίας στην θυγατρική είναι περιορισμένο. Η easyJet Ελβετίας είναι η πρώην TEA Basel, στην οποία η easyJet κατέχει μειοψηφία, και χρησιμοποιεί την εταιρική ταυτότητα με συμφωνία δικαιόχρησης (franchise). Η Ryanair θα πρέπει να πάψει να εκτελεί πτήσεις από Η.Β. προς Ευρώπη (εξαιρουμένης της Ιρλανδίας). Οι άλλες εταιρείες θα μπορούν να εκτελούν πτήσεις, αλλά οι αριθμοί επιβατών θα περιοριστούν σημαντικά, καθώς θα απαιτείται πλέον θεώρηση εισόδου (visa) ακόμα και για ολιγοήμερες διακοπές, με μεγάλη γραφειοκρατία και κόστος. Λογικά, οι πολίτες Ε.Ε. θα πρέπει να εφοδιάζονται με την Standard Tourist Visa για ταξίδια αναψυχής στο Ηνωμένο Βασίλειο, που κοστίζει γύρω στις £90 (περίπου €110) το άτομο για να εκδοθεί.
Δεν μπορεί να ισχύουν άλλα μέτρα και σταθμά για κάθε χώρα, καθώς θα πρέπει να ισχύουν οι ίδιοι κανονισμοί για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., αφού η όποια συμφωνία θα πρέπει είτε να υπογραφεί μεταξύ Η.Β. και Ε.Ε., είτε μεταξύ Η.Β και κράτους – μέλους, αλλά να επικυρωθεί από την Ε.Ε.. Δεν μπορεί π.χ. το Η.Β. να επιτρέπει ελεύθερα την είσοδο σε Ολλανδούς πολίτες αλλά όχι σε Ρουμάνους.
Υπάρχει ήδη διακρατική σύμβαση μεταξύ Η.Β. και Ιρλανδίας για ελεύθερη διακίνηση πολιτών, αγαθών και υπηρεσιών μεταξύ των δύο, αλλά η Ε.Ε. προειδοποιεί ότι τώρα η Ιρλανδία δεν θα μπορεί να την επανενεργοποιήσει ελεύθερα, αλλά θα πρέπει να λάβει την έγκριση της Ε.Ε..
Χειρότερο σενάριο: Απαγορεύεται πλήρως κάθε διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων μεταξύ Η.Β. και Ε.Ε., οπότε διακόπτεται και η εκτέλεση πτήσεων μεταξύ των δύο. Διακρατικές συμφωνίες μεταξύ Η.Β. και μελών Ε.Ε. μεμονωμένα θα πρέπει να εγκριθούν από την Ε.Ε., η οποία δεν πρόκειται να τις επιτρέψει. Δεν θα είναι δυνατή η μετάβαση μεταξύ Ε.Ε. και Η.Β. ούτε με ενδιάμεσο σταθμό εκτός Ε.Ε., καθώς η απαγόρευση διακίνησης θα αφορά τους πολίτες.
Πολλές εταιρείες προειδοποιούν ότι το θέμα πρέπει να διευθετηθεί κατά προτεραιότητα, καθώς ο προγραμματισμός των δρομολογίων γίνεται περίπου 1 χρόνο πριν την αρχή της εκάστοτε περιόδου. Εάν υπάρχει αβεβαιότητα, τότε ίσως αναγκαστούν ακόμα και να αναστείλουν πτήσεις μεταξύ Η.Β. και Ε.Ε. ώσπου να υπάρξει διευθέτηση, καθώς δεν μπορούν να ρισκάρουν να σχεδιάσουν τα δρομολόγιά τους χωρίς να ξέρουν αν θα έχουν το δικαίωμα να εκτελούν πτήσεις και πώς θα διαμορφωθούν οι συνοριακοί έλεγχοι.
Σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές:
Βέλτιστο σενάριο: Υπογράφεται συμφωνία μεταξύ Η.Β. και Ε.Ε. και όλα μένουν ως έχουν.
Ρεαλιστικό σενάριο: Οι επιβάτες υπόκεινται σε περιορισμούς όπως και στις αερομεταφορές. Ο συνοριακός έλεγχος, ειδικά για την Σήραγγα της Μάγχης, θα γίνεται επί Βρετανικού εδάφους, καθώς οι Γάλλοι αρνούνται ήδη να επωμισθούν την ευθύνη «ξεκαθαρίσματος» των μεταναστών προς Βρετανία.
Χειρότερο σενάριο: Απαγορεύεται πλήρως κάθε διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων μεταξύ Η.Β. και Ε.Ε.. Διακόπτονται τα δρομολόγια πλοίων από Βρετανικά προς Ευρωπαϊκά λιμάνια. Η Σήραγγα της Μάγχης, που κόστισε 9 δισεκατομμύρια λίρες για να κατασκευαστεί, υποχρεωτικά κλείνει.
Διαμονή πολιτών:
Η Βρετανία αρνείται να εγγυηθεί την παραμονή των πολιτών Ε.Ε. που ήδη κατοικούν στο Η.Β. μετά το Brexit, περιμένοντας ίσως παρόμοιες εγγυήσεις από την Ε.Ε. για τους Βρετανούς που ζουν στην Ευρώπη.
Κάποιοι λένε ότι, με βάση το Βρετανικό μεταναστευτικό δίκαιο, όσοι ήδη ζουν για πάνω από 5 χρόνια στο Η.Β., και οι κατιόντες τους, έχουν αποκτήσει ήδη δικαίωμα παραμονής οπότε δεν έχουν θέμα. Υπάρχει όμως και μια γνωμοδότηση από έγκυρη πηγή, που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα χρόνια που και το Η.Β. και η χώρα της οποίας ο ενδιαφερόμενος είναι πολίτης ήταν και οι δύο μέλη της Ε.Ε., δεν μετράνε, καθώς η ιδιότητα του Ευρωπαίου Πολίτη υπερισχύει του εσωτερικού μεταναστευτικού δικαίου κάθε χώρας.
Πιο απλά, η Ελλάδα φερειπείν μπήκε στην Ε.Ο.Κ. το 1981. Για να έχει ένας Έλληνας το 2019 (που θα γίνει το Brexit) το δικαίωμα να παραμείνει στο Η.Β., θα πρέπει να έχει διαμείνει εκεί μόνιμα από το 1976 (δηλ. 5 χρόνια πριν την ημερομηνία που ΚΑΙ η Βρετανία ΚΑΙ η Ελλάδα ήταν ταυτόχρονα μέλη της Ε.Ε.), και όχι από το 2014… Βεβαίως οι περισσότεροι απορρίπτουν αυτή την άποψη, αλλά δεν είναι αδύνατο να είναι αυτό που θα ισχύσει εν τέλει.
Άλλα θέματα:
Πολύ πιθανό τα Βρετανικά προϊόντα στην Ευρώπη (και τα Ευρωπαϊκά στην Βρετανία) να ακριβύνουν σημαντικά, λόγω των δασμών που θα επιβληθούν.
Οπότε… βάλτε ένα ταξίδι στην Βρετανία στα πλάνα σας. Όχι μόνο στο Λονδίνο, υπάρχουν πολλά μέρη που αξίζει να επισκεφθεί κάποιος. Το Εδιμβούργο, για πολλούς η ομορφότερη πόλη του κόσμου. Η Περιοχή των Λιμνών (Lake District). Τα καταπράσινα Surrey και Sussex. Τα απαράμιλλης ομορφιάς Highlands στην Σκωτία. Η λουτρόπολη Bath στα δυτικά. Το Cornwall με τις φοβερές παραλίες του.
Που ξέρετε… ίσως σε 2 χρόνια να μην μπορείτε πια…
|
