Πριν επισκεφθώ την Νάξο φέτος για τις θερινές μου διακοπές, είχα ήδη εισπράξει αρκετά θετικά σχόλια από γνωστούς που είχαν επισκεφθεί το νησί, για τις συγκοινωνίες του. Οπότε μου δόθηκε μια ευκαιρία να δω ιδίοις όμασι τι "παίζει" στο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων.

Με το που το HighSpeed 4 αγκυροβόλησε στο λιμάνι της Νάξου και αποβιβαστήκαμε, δεν υπήρξε κανένα περιθώριο να δυσκολευθεί κάποιος να εντοπίσει την "καρδιά" του ΚΤΕΛ Νάξου. Το κεντρικό γραφείο του ΚΤΕΛ βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την προβλήτα των επιβατικών/οχηματαγωγών πλοίων, και είναι από τα πρώτα πράγματα που θα δει το μάτι του επισκέπτη. Η δε αφετηρία που είναι κοινή για όλες τις γραμμές (με εξαίρεση την γραμμή Φιλώτι - Αγιασσός, όπως θα δούμε πιο κάτω, όλες οι άλλες γραμμές ξεκινούν από την Χώρα) βρίσκεται ακριβώς στην απόληξη της προβλήτας, στην απέναντι πλευρά του δρόμου από τα γραφεία του ΚΤΕΛ.

Στο γραφείο μπορεί κανείς να προμηθευτεί εισιτήρια, τόσο από επανδρωμένο εκδοτήριο που λειτουργεί από τις 7:30 το πρωϊ μέχρι τις 2:00 τα ξημερώματα, αλλά και από αυτόματη μηχανή έκδοσης που βρίσκεται ακριβώς απ' έξω. Το προσωπικό είναι πολύ εξυπηρετικό και κατατοπισμένο. Στην διάθεση του κοινού βρίσκονται έντυπα τα δρομολόγια όλων των γραμμών, καθώς και γενικό πληροφοριακό υλικό για το νησί και τα όσα προσφέρει.



Το γραφείο του ΚΤΕΛ Νάξου

Το ΚΤΕΛ Νάξου έχει και την δική του ιστοσελίδα, www.naxosdestinations.com, όπου μπορεί να βρει κάποιος αρκετές φωτογραφίες αλλά και φωτογραφικό υλικό, συμπεριλαμβανομένων και ιστορικών λεωφορείων του ΚΤΕΛ. Κάποιες από αυτές τις φωτογραφίες υπάρχουν σε μεγενθυμένη έκδοση στον τοίχο του γραφείου.

Το δίκτυο των δρομολογίων καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του νησιού. Η συχνότητα των δρομολογίων ποικίλει. Υπάρχουν γραμμές που δεν λειτουργούν καθημερινά (κάποιες 2 ή 3 φορές την βδομάδα), ενώ αντίθετα η γραμμή που εξυπηρετεί το αεροδρόμιο του νησιού και τις τέσσερις παραλίες που βρίσκονται στην σειρά νότια της χώρας.

Εδώ είναι ο χάρτης των δρομολογίων, τον οποίο σχεδίασα με βάση τα δρομολόγια. Πιθανώς να υπάρχουν κάποιες ανακρίβειες, καθώς οι μόνες γραμμές που ταξίδεψα από την αρχή ως το τέλος είναι η κόκκινη (Χώρα - Απείρανθος - Μουτσούνα) και η πορτοκαλί (Χώρα - Πλάκα).



ΧΩΡΑ - Αεροδρόμιο (στα 300 μ. περίπου) - Άγιος Προκόπιος - Αγία Άννα - Μάραγκας - ΠΛΑΚΑ
Η γραμμή αυτή συνδέει την Χώρα με τέσσερις συνεχόμενες παραλίες προς τα νότια. Είναι η πιο συχνή γραμμή, λειτουργεί ανά 30 λεπτά από τις 7:30 το πρωϊ μέχρι τις 2:00, ενώ πολλές φορές γίνονται και εμβόλιμα δρομολόγια αν η κίνηση το απαιτεί.

ΧΩΡΑ - ΣΤΕΛΙΔΑ (Άγιος Προκόπιος)
Εξυπηρετεί τον οικισμό της Στελίδας καταλήγοντας στον Άγιο Προκόπιο, με 5 δρομολόγια καθημερινά με επιστροφή. Βεβαίως την Στελίδα εξυπηρετούν και τα δρομολόγια προς Πλάκα, που διέρχονται από τα όρια του οικισμού.

ΧΩΡΑ - Γαλανάδο - Τρίποδες - Σαγκρί (Άνω και Κάτω) - Δαμαλός - Σαγκρί - Δαμαρίωνας - Φιλώτι - Αγία Μαρίνα - ΑΠΕΙΡΑΝΘΟΣ
Εξυπηρετεί τα χωριά της ενδοχώρας (Γαλανάδο, Τρίποδες, Σαγκρί (άνω και Κάτω), το Χαλκί όπου παρασκευάζεται το τοπικό ποτό της Νάξου, το Κίτρο, και το Φιλώτι και τον Απείρανθο που είναι τα μεγαλύτερα στην ενδοχώρα. Ένα δρομολόγιο την ημέρα συνεχίζει πέρα από τον Απείρανθο προς τον παραθαλάσσιο οικισμό της Μουτσούνας. Στο σημείο αυτό πρέπει να κάνω μια ιδιαίτερη αναφορά σε έναν από τους οδηγούς, τον κ. Λαμπαδάκη (νομίζω το μικρό του είναι Γιώργος), που είχε το δρομολόγιο αυτό την ημέρα που το ταξιδέψαμε εμείς.
Ο δρόμος από τον Απείρανθο προς την Μουτσούνα είναι πολύ στενός, σε πολλά σημεία το λεωφορείο χωράει τσίμα-τσίμα. Όσο για ανηφόρες, κατηφόρες και στροφές ας μην το συζητάμε καλλίτερα. Οι κλίσεις αρκετά μεγάλες σε σημεία, οι στροφές πολύ κλειστές, με βράχια από την μία και απόκρημνες πλαγιές από την άλλη, δρόμοι όπου και ένας έμπειρος οδηγός Ι.Χ. θα τα έβρισκε μπαστούνια. Χωρίς να θέλω να μειώσω άλλους συναδέλφους του (αναφέρομαι στον συγκεκριμένο γιατί όπως προείπα είχε το δρομολόγιο την ημέρα που το ταξίδεψα και έχω προσωπική εμπειρία), αν τον άνθρωπο τον χαρακτηρίσω απλά υπόδειγμα επαγγελματία οδηγού, θα τον μειώσω. Με μοναδική βοήθεια μια αμπούλα στο τιμόνι για να τον διευκολύνει στους ελιγμούς, ο κ. Λαμπαδάκης κατεύθυνε το MB Tourismo του σε αυτούς τους δρόμους με απίστευτη, χειρουργική θα έλεγα, ακρίβεια, σαν να οδηγούσε ένα μικρό αυτοκίνητο σε μια απέραντη επίπεδη έκταση, σε σημεία που η άκρη του γκρεμού απείχε μόλις λίγα εκατοστά. Πέραν αυτού, πάντα όταν πλησίαζε στενό δρόμο όπου η διασταύρωση με άλλο αυτοκίνητο θα ήταν αδύνατη, έδινε έγκαιρα προειδοποίηση με την κόρνα του ενώ, όταν διασταυρωνόταν με άλλα αυτοκίνητα στα χωριά, τους έδινε οδηγίες για να γίνει η διασταύρωση όσο το δυνατόν πιο εύκολα. Το οδικό δίκτυο της Νάξου από πλευράς ποιότητας της ασφάλτου είναι ικανοποιητικό, όμως η μορφολογία του εδάφους δεν αφήνει περιθώρια για πολυτέλειες στην ορεινή ενδοχώρα. Πραγματικά αξίζουν συγχαρητήρια στον οδηγό αυτό, και μακάρι να υπάρξουν πολλοί που να του μοιάσουν γιατί τέτοιοι άνθρωποι τιμούν το επάγγελμά τους, το ψωμί που βγάζουν, και τους επιβάτες - πελάτες που μεταφέρουν, με ασφάλεια και άνεση παρά τις δύσκολες συνθήκες.
Επίσης, 3 φορές την βδομάδα, ένα δρομολόγιο κάνει μια παράκαμψη από την Αγία Μαρίνα προς το χωριό Δανακός. Το βασικό τμήμα (μέχρι Απείρανθο) έχει 7 δρομολόγια με επιστροφή καθημερινά.

ΧΩΡΑ - ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ (παραλιακά)
ΧΩΡΑ - Κορωνός - Σκαδό - Κωμιακή/Κορωνίδα - ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ
Ο Απόλλωνας στο βόρειο άκρο του νησιού εξυπηρετείται από 2 γραμμές. Η μία κινείται παραλιακά εξυπηρετώντας τα χωριά Γαλήνη, Εγγαρές και Αμπράμι, ενώ η άλλη μέσω του βόρειου τμήματος της ενδοχώρας, περνώντας από τα χωριά Κόρωνος, Σκαδό, και Κορωνίδα ή Κωμιακή. Από τα 3 δρομολόγια ημερησίως προς Απόλλωνα, το πρωϊνό και το απογευματινό ακολουθούν την διαδρομή μέσω ενδοχώρας (2 φορές την βδομάδα υπάρχει παράκαμψη μέσω του χωριού Μέση) ενώ το μεσημεριανό πάει παραλιακά (εκτελείται μόνο Δευτέρα με Παρασκευή), και έχει ανταπόκριση με το πρωϊνό δίνοντας στους επισκέπτες την ευκαιρία να κάνουν έτσι τον γύρο του βόρειου τμήματος του νησιού.

ΧΩΡΑ - Μικρή Βίγλα - Καστράκι - Αλυκό - ΠΥΡΓΑΚΙ
Εξυπηρετεί τους παραλιακούς οικισμούς στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, με 4 δρομολόγια με επιστροφή καθημερινά.

ΧΩΡΑ - Μελανές - Μύλοι/Κούρος - ΚΥΝΙΔΑΡΟΣ
ΧΩΡΑ - Ποταμιά - Τσικαλαριό - ΜΟΝΗ
Οι άλλες δύο γραμμές που εξυπηρετούν την ενδοχώρα, η πρώτη με 3 δρομολόγια με επιστροφή καθημερινά και η δεύτερη ένα δρομολόγιο με επιστροφή, Δευτέρα με Παρασκευή.

ΦΙΛΩΤΙ - ΑΓΙΑΣΣΟΣ
Η μοναδική γραμμή που δεν εξυπηρετεί την Χώρα, συνδέει το Φιλώτι στο κέντρο του νησιού με τον Αγιασσό στα νοτιοδυτικά, και λειτουργεί κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Σάββατο.

Η Mercedes-Benz κατέχει την μερίδα του λέοντος όσον αφορά τα 17 κυκλοφορούντα λεωφορεία του ΚΤΕΛ Νάξου, με Travego, Tourismo, O404 και O303. Υπάρχουν επίσης κάποια Bova, Scania και ένα Volvo.

Η ηλικία τους κυμαίνεται από καινούρια μέχρι και 20 ετών περίπου το παλαιότερο που είδα. Όλα όμως είναι συντηρημένα καλά, και επίσης διατηρούνται καθαρά εσωτερικά και εξωτερικά. Κάποια φέρουν ολόσωμη (3 πλευρές) διαφήμιση.

Ένα θετικό στοιχείο είναι ότι τα λεωφορεία έχουν εξοπλιστεί με CB, που τα βοηθά να επικοινωνούν τόσο μεταξύ τους όσο και με το κεντρικό γραφείο. Π.Χ. όταν πήγαμε Μουτσούνα, το γραφείο είπε στον οδηγό να περιμένει 2 λεπτά για να μην το χάσουμε. Στον Άγιο Προκόπιο, ο δρόμος είναι αρκετά στενός οπότε τα λεωφορεία που προσεγγίζουν ενημερώνουν αυτά που κινούνται αντίθετα να περιμένουν, ώστε η διασταύρωση να γίνει εκτός οικισμού που υπάρχει περισσότερος χώρος. Σε άλλη περίπτωση, κάποιοι τουρίστες μπήκαν σε λάθος λεωφορείο, και ο οδηγός αυτού που μπήκαν ενημέρωσε τον συνάδελφό του να περιμένει στη πρώτη στάση για να αλλάξουν λεωφορείο και να πάρουν το σωστό. Στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, που είναι εκτός εμβέλειας του CB, χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα.

Μερικά λεωφορεία έχουν ακυρωτικό μηχάνημα για τα εισιτήρια, αν και αυτά δεν χρησιμοποιούνται ακόμα ώσπου να τοποθετηθούν σε όλα, με τα εισιτήρια να "κόβονται" με τον παραδοσιακό τρόπο (σκίσιμο από τον οδηγό).

Ας δούμε μερικά από τα λεωφορεία...


Το Mercedes-Benz O404 EMZ-3451 (αρ. 1) στον Άγιο Προκόπιο.


Το Scania ΕΜΖ-4625 (αρ. 9) στην αφετηρία.


Το Mercedes-Benz Tourismo ΕΜΖ-4580 (αρ. 3), το λεωφορείο του κ. Λαμπαδάκη (βλ. παραπάνω δημοσίευση).


Το Mercedes-Benz O404 KNH-8950 (αρ. 6), με το λογότυπο του ΚΤΕΛ Νάξου, που απεικονίζει την Πορτάρα (μνημείο αφιερωμένο στον Απόλλωνα που βρίσκεται δίπλα στο λιμάνι).


Τα νεοφερμένα Mercedes-Benz O404 EMK-5505 (αρ. 7) και Bova Futura ΕΜΚ-8953.


Το Mercedes-Benz Travego ΕΜΚ-5484 με τα χαρακτηριστικά άλογα στο πλάι και πίσω, πάνω στο Λιμάνι και κάτω στην Πλάκα.


Το άλλο Mercedes-Benz Tourismo, ΕΜΚ-5489.


Το δεύτερο Bova Futura, που δυστυχώς δεν το πέτυχα ούτε μία φορά στο φως της μέρας!


Άλλο ένα Mercedes-Benz O404, αγνώστων λοιπών στοιχείων αλλά το κότερο από όπου τραβήχτηκε η φωτογραφία είχε ήδη σαλπάρει...



Από την παλιά φουρνιά, το Mercedes-Benz O303 AT-7567, με ολόσωμη διαφήμιση της Coca-Cola, το μόνο με διγράμματες πινακίδες.


Το Scania Irizar Century ATE-3011. Η ηλεκτρονική προμετωπίδα δεν χρησιμοποιείται για τον προορισμό, αλλά εμφανίζει κυλιόμενο το μύνημα "Scania for Ever"!!!


Το ίδιο λεωφορείο σε μια πιο ειδυλλιακή φωτογραφία


Το Mercedes-Benz O303 XNK-2850 (αρ. 5)